Λεφτά υπάρχουν!

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 03/01/2013

Ένα από τα βασικότερα λάθη που έγιναν στην διαχείριση της κρίσης στην Ελλάδα ήταν η πόλιτική εκμετάλλευση των μνημονίων. Η επένδυση που έκανε σύσσωμη η αντιπολίτευση στην αγανάκτηση του κόσμου για να αυξήσει τα ποσοστά της έφερε το καταστροφικά παραπλανητικό δίπολο μνημόνιο – αντιμνημόνιο. Ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού καθυστερούσε χαρακτηριστικά να αντιληφθεί το πόσο αναπόφευκτα είναι τα μνημόνια και αυτό έγινε σημαία στα χέρια καιροσκόπων πολιτικών και κομμάτων. Βέβαια, αν η επιλογή της άρνησης του μνημονίου «έστεκε» στον κόσμο της λογικής, κανείς δε θα μπορούσε να κατηγορήσει τους «αντιμνημονιακούς» πολιτικούς.

Τρία όμως χρόνια μέσα στην κρίση αν μη τι άλλο μας έχουν κάνει πιο λογικούς, πιο επιφυλακτικούς με τα παχιά λόγια και εν τέλει πιο σοφούς. Μία από τις διαπιστώσεις που όλο και περισσότεροι πλέον κάνουμε είναι ότι τα μνημόνια δεν ήταν σε καμμία περίπτωση η βασική πηγή των προβλημάτων μας. Μέσω των μνημονίων, όπως πλέον αποδεικνύεται, η τρόικα δάνειζε στην Ελλάδα χρήματα τα οποία η χώρα μας έπρεπε να τα έχει ήδη στη διάθεσή της και να τα έχει εισπράξει από τους εντός των τειχών οφειλέτες της.

Συγκεκριμένα, όπως πλέον αποδεικνύεται το τελευταίο διάστημα με τις συλλήψεις ενδεχομένων φοροφυγάδων και με τεκμήρια τύπου «λίστα Λαγκάρντ»,λεφτά υπάρχουν και μάλιστα υπήρχαν από την αρχή της κρίσης. Ήταν εξ αρχής κρυμμένα είτε σε τράπεζες του εξωτερικού (μιλάμε για τα μεγάλα ποσά από τα οποία όπως υπολογίζεται δεν έχει αποδοθεί στο κράτος φόρος), είτε σε περιπτώσεις «εντόπιας» φοροδιαφυγής, είτε ως τεράστιες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, είτε σε χορηγήσεις δανείων σε εκδοτικά συγκροτήματα, είτε σε μορφή μεγάλων μισθών και επιδομάτων σε καλά «θωρακισμένες» επαγγελματικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων φυσικά των πολιτικών και των κομμάτων.

Αντίθετα, όσες πολιτικές ομάδες βρίσκονταν εκτός «εξουσίας» όλο αυτό το διάστημα από την αρχή της κρίσης αναλώθηκαν στην κριτική των μνημονίων και στην εξέγερση κατά της εξωτερικής παρέμβασης. Παρουσίαζαν την Ελλάδα σαν μια περίπτωση πειράματος των μεγάλων δυνάμεων που ήθελαν να την εκμεταλλευτούν, ενώ η ίδια όπως φαίνεται όλο και περισσότερο τελευταία έπασχε κυρίως από ...εσωτερική αιμορραγία και πολύ λιγότερο από ...ξένους δάκτυλους. Ο εχθρός βρισκόταν εξαρχής εντός των πυλών, όμως αντ’αυτού η κριτική που ασκήθηκε είχε ως κύριο αποδέκτη όσους συντάσσονταν με την αναγκαιότητα του μνημονίου.

Αυτό σημαίνει ότι χάθηκε κρίσιμος χρόνος στην αντιμετώπιση της εσωτερικής αιμορραγίας. Αν οι αντιπολιτευόμενες δυνάμεις εστίαζαν εξαρχής την προσοχή τους στα διαφυγόντα κεφάλαια που έπρεπε να είχαν αποδοθεί στο δημόσιο, η είσπραξη των οφειλομένων και η δίωξη των οφειλετών θα είχε αρχίσει πολύ νωρίτερα προς παραδειγματισμό και των υπολοίπων. Είναι σίγουρο ότι σε μια τέτοια περίπτωση ίσως εμφανίζαμε ήδη τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης χωρίς να ...πληρώνουν τη νύφη με τα μέτρα μαζί με τους οφειλέτες και τους παρανόμους και όλοι αυτοί που τόσα χρόνια απέδιδαν στο κράτος τα αναμενόμενα. Όμως όλες οι σχετικές ενδείξεις και οι αποδείξεις αυτά τα τρία χρόνια (όπως φυσικά και τα προηγούμενα) έμεναν κλειδωμένες σε υπουργικά και μη συρτάρια και τη βγάζαμε με λύσεις τύπου περαίωσης. Έπρεπε να φτάσουμε στο απροχώρητο για να βγουν τα «λεφτά» απ’ τα συρτάρια.

Τέλος. πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι δε θεωρώ απαραίτητα άστοχη την κριτική προς τα μνημόνια και την αυστηρότητα που έχει επιδειχθεί προς την Ελλάδα. Είναι όμως θέμα ιεράρχησης των θεμάτων και φαινόμενα όπως η φοροδιαφυγή και οι ανεκπλήρωτες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, έπρεπε να βρίσκονται εξαρχής στο επίκεντρο. Δεν υπήρχε ποτέ ουσιαστικός λόγος να διαμορφωθεί αντιμνημονιακό μέτωπο ως απάντηση στην αγανάκτηση του κόσμου. Είναι λογικό πλέον και τα αντίστοιχα κόμματα είτε να καταρρέουν (βλ. «Ανεξάρτητοι Έλληνες»), είτε να προσαρμόζονται στο αναπόφευκτο του μνημονίου (βλ. «ΣΥΡΙΖΑ»). Η λύση ήταν εξαρχής η απονομή δικαιοσύνης και η είσπραξη των οφειλομένων. Αυτό όχι μόνο θα ικανοποιούσε ηθικά τους απογοητευμένους πολίτες, αλλά θα απέφερε και τα αναμενόμενα στο δημόσιο ταμείο.

Quo vadis Αλέξη?

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 05/12/2012

Οι τελευταίες δύο τοποθετήσεις του Αλέξη Τσίπρα στην Πανελλήνια Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ την Κυριακή και σε εκδήλωση του Ελληνο-αμερικανικού επιμελητηρίου το βράδυ της Τρίτης σχετικά με τη στάση του ενιαίου πλέον κόμματος απέναντι στο μνημόνιο, το Ευρώ, τις μεταρρυθμίσεις και το ρόλο του κράτους και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον.

Ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να εγκαταλείπει πλέον τις θέσεις για τη μονομερή καταγγελία του μνημονίου, την πιθανότητα εξόδου από το Ευρώ, την άρνηση των μεταρρυθμίσεων και τις απειλές προς τους επενδυτές ότι θα αποτύχουν αν έρθουν στην Ελλάδα. Αντ’αυτών, ο Αλέξης Τσίπρας προτείνει την επαναδιαπραγμάτευση των όρων του μνημονίου, εγγυείται την παραμονή της Ελλάδας στο Ευρώ, τονίζει 6 τομείς οι οποίοι χρειάζονται μεταρρυθμίσεις, προτείνει χαμηλότερη φορολογία και τέλος εγγυείται ότι το ελληνικό κράτος δεν θα αποτελέσει εμπόδιο για τις ξένες επενδύσεις, κατηγορώντας το διεφθαρμένο σύστημα των καρτέλ που με πολιτική κάλυψη υποσκάπτει την ανταγωνιστικότητα.

Οι νέες αυτές τοποθετήσεις είναι η αλήθεια ότι υπήρχαν από αρκετά πιο παλιά στην ατζέντα του Σύριζα και ειδικά του Συνασπισμού. Μέχρι σήμερα όμως βρίσκονταν επικοινωνιακά στην αφάνεια και αυτό αποδεικνύει ότι η ριζοσπαστική στάση του Σύριζα μέχρι τη στροφή των τελευταίων ημερών ήταν απλά μία ρητορική που στόχευε αποκλειστικά στην άυξηση των ποσοστών της παράταξης.

Η στροφή αυτή στη …λογική μπορεί να αποδωθεί πλέον στην προοπτική που έχει πλέον ο Σύριζα να κυβερνήσει. Ταυτόχρονα, η νίκη του Τσίπρα στις εσωτερικές εκλογές με 75% έναντι του 25% του «Αριστερού Ρεύματος», σηματοδοτεί και την ήττα του φορέα στον οποίο ίσως οφείλονταν οι πολύ ριζοσπαστικές τοποθετήσεις του παρελθόντος. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι με τη συνιστώσα αυτή πολιτικά ηττημένη, το τοπίο έχει ξεκαθαρίσει και ο Σύριζα κάνει μία στρατηγικά δυναμική κίνηση για να καταλάβει τον κεντροαριστερό χώρο, βλέποντας και το ΠΑΣΟΚ με τη ΔΗΜΑΡ να περιορίζονται πλέον σε πολύ χαμηλά ποσοστά.

Ο Σύριζα όμως βρίσκεται σήμερα στο σημείο στο οποίο πρέπει να διαλέξει ποιά θα είναι η επόμενη μέρα. Από τη μια έχει τη δυνατότητα να γίνει μια σύγχρονη ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατική δύναμη με ρεαλιστική ατζέντα και διαφανείς πρακτικές. Ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας μάλιστα φαίνεται να έχει πάρει το μάθημά του από την κρίση και να είναι έτοιμο να στηρίξει ένα τέτοιο κόμμα χωρίς να περιμένει εκλογικά ανταλλάγματα. Να στηρίξει δηλάδη έναν εκπρόσωπο που θα εξασφαλίζει πραγματική κοινωνική δικαιοσύνη και όχι ένα κράτος παροχών.

Από την άλλη υπάρχει ένας πολύ δύσκολος γρίφος τον οποίο καλείται να λύσει ο Αλέξης Τσίπρας. Το πως θα γίνει ανώδυνα η αποκόλληση του Σύριζα από το πιο ριζοσπαστικό κομμάτι της ατζέντας του στο οποίο όμως είναι ενμέρει δέσμιος. Είναι δεδομένο ότι ο Σύριζα έχει συγκεντρώσει το υψηλό ποσοστό του βασιζόμενος σε ένα μεγάλο βαθμό σε όσους βλέπουν τα μνημόνια ως αιτία των προβλημάτων της Ελλάδας και έβρισκαν μέχρι σήμερα το Σύριζα ως το δυναμικότερο εκφραστή αυτής της άποψης. Επίσης με την κίνηση του Σύριζα προς το ρεαλισμό, υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστεί κάποια καινούρια ριζοσπαστική αντιμνημονιακή κίνηση η οποία να ψαλιδίζει από τα αριστερά το ποσοστό του Σύριζα με τον ίδιο τρόπο που εμφανίστηκαν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες που ψαλίδισαν ένα 7-8% απο τη ΝΔ. Ως εκτούτου, κλειδί θα είναι και η στάση του ηττημένου στις εσωκομματικές εκλογές Παναγιώτη Λαφαζάνη ο οποίος φαίνεται να έχει πλέον αρκετά μεγάλες διαφορές απο τη διαφαινόμενη νέα «κεντρική γραμμή».

Το να διατηρήσει ο Αλέξης Τσίπρας τα ποσοστά του Σύριζα σε επίπεδα κυβερνησιμότητας είναι ίσως μεγαλύτερη πρόκληση και από την ξαφνική απόκτησή τους και θα εξαρτηθεί απόλυτα από το πως και αν θα καταφέρει να επιλύσει εσωκομματικά και επικοινωνιακά τους γρίφους που έχουν εμφανιστεί σήμερα.

ΔΝΤ: Ένας ανέλπιστος σύμμαχος

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 21/11/2012

Είναι και μαθηματικά βέβαιο πια ότι το χρέος μας όχι μόνο δε μπορεί να πέσει στα επίπεδα του 120% μέσα στην επόμενη δεκαετία αλλά και ότι μπορεί μάλιστα να αυξηθεί περισσότερο. Ακόμα και αν τα μέτρα ψηφίσθηκαν, ακόμα και αν το δημοσιονομικό πρωτογενές έλλειμμα της Ελλάδας έχει περιοριστεί σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα, τα τοκοχρεολύσια αποδεικνύονται γάγγραινα που δε μπορεί να αντιμετωπιστεί με θεραπεία παρά μόνο με ακρωτηριασμό. Ακόμα και αν δηλαδή έχουν ληφθεί οι αποφάσεις που θα καταστήσουν την ελληνική οικονομία βιώσιμη, το χρέος πολλαπλασιάζεται.

Θεωρητικά οι λύσεις σε αυτό το πρόβλημα είναι τρεις. Πρώτη είναι η αναδιάρθρωση του χρέους η οποία σε συνδυασμό με την έξοδο από την ευρωζώνη και το αρνητικό εμπορικό μας ισοζύγιο αποτελεί ένα εφιαλτικό σενάριο για την Ελλάδα.

Δεύτερη είναι αυτή που ακολουθείται επί του παρόντος και έχει να κάνει με την αιμοδοσία της ελληνικής οικονομίας με δάνεια, τα οποία όμως ανατροφοδοτούν τη δυναμική του χρέους, καθώς αυξάνουν με τα επιτόκια τους τα τοκοχρεολύσια τη στιγμή που η ελληνική οικονομία δεν είναι και δε μπορεί να γίνει πλεονασματική με την ύφεση να κυμαίνεται σε επίπεδα του 7% ώστε να μπορέσει να τα ξεπληρώσει. Αν και είναι γνωστό ότι αυτή η λύση οδηγεί σε αδιέξοδο, συνεχίζει να ακολουθείται πιστά, καθώς είναι η μέθοδος των Ευρωπαίων ηγετών και της ελληνικής κυβέρνησης για να αγοράζουν χρόνο. Λαμβάνεται κάθε τόσο η δόση που απλά αναβάλλει τη χρεοκοπία για την επόμενη φορά που τα ταμειακά διαθέσιμα θα εκμηδενιστούν. Είναι μια μέθοδος που βολεύει χώρες όπως η Γερμανία, των οποίων η κοινή γνώμη είναι ξεκάθαρα αρνητική έναντι στη διάσωση της Ελλάδας και είναι και εκτεθειμένες στο ελληνικό χρέος. Επίσης, η έλλειψη Ευρωπαϊκού οράματος και η εξάρτηση της Γερμανικής ηγεσίας και των δορυφόρων της από τους ψηφοφόρους τους, καθιστούν αυτή τη λύση μοναδική και αναπόφευκτη. Τη στιγμή μάλιστα που οι ίδιοι είναι συνυπαίτιοι για τη σημερινή κατάσταση λόγω των δομικών αδυναμιών της νομισματικής ένωσης και λόγω του ότι έδιναν διαβεβαιώσεις στην Ελλάδα για τη βιωσιμότητα της οικονομίας της ακόμα και μετά το ξέσπασμα της κρίσης παγκοσμίως.

Ο τρίτος δρόμος είναι η πρόταση του ΔΝΤ για νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι το ΔΝΤ όντας ανεξάρτητο από την κοινή γνώμη και έχοντας παραδεχθεί το λάθος του ως προς τη συνταγή διάσωσης της Ελλάδας, είναι διατεθειμένο να βρει την ορθότερη λύση αυτή τη στιγμή για να περισώσει την περίπτωση της Ελλάδας από ένα δυστύχημα που θα κοστίσει πολύ και στην παραπαίουσα υπόληψη του ίδιου του οργανισμού. Ο λόγος που αυτή η λύση δε στηρίζεται ενεργά από τις χώρες της ΕΕ, είναι γιατί ενδεχόμενο κούρεμα θα τους επηρεάσει άμεσα, λαμβάνοντας υπόψιν το μέρος του χρέους στο οποίο είναι οι ίδιες εκτεθειμένες.

Ως εκτούτου, η διαμάχη ΔΝΤ και Γερμανίας θα είναι δύσκολο να αποδώσει τα μέγιστα στην Ελλάδα. Αυτό γιατί ως σολομώντειος λύση εμφανίζεται ένα κούρεμα του χρέους που δε θα επηρεάζει τα κομμάτια του χρέους στα οποία είναι εκτεθειμένη η Γερμανία και οι τράπεζές της, αλλά τα φυσικά πρόσωπα που είναι εκτεθειμένα σε αυτό. Αυτό σημαίνει ότι θα υποστούν τις συνέπειες και πάλι οι μικροομολογιούχοι, όπως οι έλληνες πολίτες και τα ασφαλιστικά ταμεία.

Μόνη λύση για την Ελλάδα είναι να βρει τρόπο να τοποθετηθεί υπέρ της συνολικής και άμεσης διευθέτησης του ζητήματος του χρέους της πιέζοντας να γίνει αποδεκτό το σχέδιο του ΔΝΤ. Επί του παρόντος και έχοντας ψηφίσει τα μέτρα, η ελληνική κυβέρνηση νίπτει τας χείρας της και περιμένει την έκβαση της διαμάχης ΔΝΤ-Γερμανίας, θεωρώντας αυτή ως την πιο σώφρονα  επιλογή. Από την άλλη όμως, η Ελλάδα έχει και τη δυναμική που της δίνει η τήρηση των υποχρεώσεών της, η παραδοχή του λάθους από πλευράς ΔΝΤ, αλλά και οι διάφορες δηλώσεις Ευρωπαίων ηγετών ότι το πρόγραμμα της Ελλάδας είναι υπερβολικά ασφυκτικό. Ως εκτούτου, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να πιέσει με όσα μέσα διαθέτει για την οριστική λύση του ζητήματος του χρέους. Διαφορετικά, η στιγμή ενός νέου μνημονίου, νέων μέτρων και μιας νέας δόσης δε θα αργήσει με μοναδικό θύμα το λαό που πέρα από τις μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, θα συνεχίσει να ζει σε ένα αβέβαιο περιβάλλον τοξικό για οποιαδήποτε επενδυτική πρωτοβουλία και οποιαδήποτε ανάπτυξη.

Μέρος του συστήματος

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 26/10/2012

Είναι η αλήθεια ότι η Χρυσή Αυγή έδωσε ψωμί σε αρκετό κόσμο στα ΜΜΕ με τη γενικότερη παρουσία και τις ενέργειές της. Η βιαιότητα, η σκληρή γλώσσα και οι αποτρόπαιες συμπεριφορές πάντα προσέλκυαν το μέσο τηλεθεατή. Είναι η κορύφωση και η βίαιη εκτροπή του δράματος που εκτυλίσσεται εδώ και δυό χρόνια στην Ελλάδα.

Η πρόσφατη παρουσία του κ. Μιχαλολιάκου σε τηλεοπτική εκπομπή έδειξε κάτι ακόμα όμως. Ότι παρόλο που η Χρυσή Αυγή ψηφοθηρικά βγάζει το ψωμί της ως αντισυστημική –εκτός από αναπληρώτρια της αστυνομίας στον Άγιο Παντελεήμονα-, θέλει την τηλεοπτική παρουσία ακόμα και στα κανάλια τα οποία η ίδια βρίζει. Ο κ. Μιχαλολιάκος επέμενε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης να επαναλαμβάνει ότι ουδεμία σχέση έχει η Χρυσή Αυγή με το ναζισμό. Επίσης επέμενε να επαναλαμβάνει το πόσο αδικημένος νιώθει που δε τον καλούν για συνεντεύξεις στην τηλεόραση.

Πολλοί κρούουν ορθώς τον κώδωνα του κινδύνου ότι ο τηλεοπτικός χρόνος οφελεί τη Χρυσή Αυγή, καθώς περίτεχνα αυτή εμφανίζεται ως ένα ακροδεξιό κόμμα το οποίο όμως δεν απαρνείται στις επίημες τοποθετήσεις της τη δημοκρατία και παίζει με τους κανόνες του politically correct παιχνιδιού. Έτσι διατηρεί και το μικρό ποσοστό των ακραίων φίλων της, αλλά και ένα σημαντικό κομμάτι του δεξιού ακροατηρίου το οποίο όμως δεν επικροτεί τις ακρότητες.

Το κέρδος όμως είναι ότι η Χ.Α. εμφανίζεται διατεθειμένη να εγκαταλείψει τις ακραίες θέσεις της για να διατηρήσει το κοινό που πλέον έχει αποκτήσει. Θέλει να μπει στο σύστημα και θέλει να μιλήσει με τους όρους του. Η ιστορία λέει μεν ότι ο Χίτλερ με τον ίδιο τρόπο ανέβηκε σιγά σιγά προς την εξουσία, αλλά η πρόσφατη ιστορία της εξέλιξης και της ανόδου των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη μας λέει και κάτι άλλο. Ζούμε σε μια εποχή που η δημοκρατία δεν είναι τόσο αμφισβητίσιμη όσο τη δεκαετία του 30’. Ως εκτούτου, η τριβή των ακροδεξιών κομμάτων με την τηλεόραση και τη μαζική κουλτούρα γενικότερα τα οδηγεί στο να λειάνουν τις γωνίες τους και να μπουν στο «σύστημα» ευελπιστώντας να παραμείνουν σε αυτό ακόμα και αν αυτό επιτάσσει την πλήρη εγκατάλειψη των αρχικών τους θέσεων.

Αυτό ισχύει εκτός από άλλα ακροδεξιά κόμματα και με το κυριότερο ίσως, το national front στη Γαλλία. Το διψήφιο ποσοστό «γλυκαίνει» τα στελέχη τους και τα οδηγεί στην ‘απο-ριζοσπαστικοποίηση’για να κρατήσουν και τους πιο μετριοπαθείς εθνικιστές κοντά τους. Ανάλογη ήταν η παρουσία και του ηπιότερου Λαός στην Ελλάδα. Ξεκίνησε με εθνικιστικό λεξιλόγιο, αλλά με το πέρασμα του χρόνου και με τη γλύκα που έφερνε η δημοσκοπική άνοδος σιγά σιγά λείανε της θέσεις του, διεκδικώντας μόνιμο ποσοστό και μακροχρόνια κοινοβουλευτική ζωή.

Η ιστορία επίσης δείχνει ότι παρόλη την προσπάθειά τους αυτά τα κόμματα απλά εκμεταλλεύονται ευκαιριακά κάποιες δύσκολες περιόδους που περνούν κατα καιρούς τα μεγάλα χριστιανοδημοκρατικά και συντηρητικά κόμματα της Ευρώπης. Με την επάνοδό τους, το πολιτικό σύστημα είτε τα αποβάλλει είτε τα επαναφέρει σε ασήμαντα ποσοστά.

Χρυσή αυγή: Πως έφτασε απ’την αφάνεια στο 10% σε οκτώ μόλις μήνες

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 06/09/2012

Μέχρι πριν από ένα χρόνο η Χρυσή αυγή εκπροσωπούσε ένα ασήμαντο ποσοστό των ψηφοφόρων το οποίο ήταν φυσιολογικό και υπάρχει σε πάρα πολλές χώρες. Ήταν το κομμάτι εκείνο του πληθυσμού που συνειδητά ταυτιζόταν με τον ακροδεξιό εθνικιστικό χώρο. Αποδεχόταν μάλιστα τη βία ως απαραίτητο μέσο εφαρμογής των ιδεολογικών του πεποιθήσεων αγνοώντας την παράνομη και εγκληματική φύση αυτής της πρακτικής.

Η οικονομική, πολιτική και κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα πριν την κρίση δεν άφηνε περιθώριο για να αυξήσει η οργάνωση την επιρροή της. Αρχικά, η οικονομικη εξαθλίωση του πληθυσμού δεν είχε προχωρήσει σε τόσο βάθος. Στο επίπεδο της πολιτικής, ο ΛΑ.Ο.Σ. του κ. Καρατζαφέρη κάλυπτε τα συντηρητικότερα στρώματα της λαϊκής δεξιάς όπως και τα πιο ήπια κομμάτια των εθνικιστών. Σε κοινωνικό επίπεδο ήταν πολύ πιο ήπιο και το κλίμα με τους μετανάστες. Η συντρηπτική πλειοψηφία μέχρι πρόσφατα ήταν οι Αλβανοί, οι οποίοι αφομοιώθηκαν σε μεγάλο βαθμό και δε διέγειραν ιδιαίτερα τα ξενοφοβικά αισθήματα των Ελλήνων. Μάλιστα, η οικονομική ευημερία των τελευταίων δύο δεκαετιών, όχι μόνο άμβλυνε τις εντάσεις και τα πάθη εναντίον των αλλοδαπών κατοίκων, αλλά τους αξιοποίησε και σαν φθηνά ανασφάλιστα εργατικά χέρια.

Από το 2010 και την «έλευση» της κρίσης όλα αυτά άλλαξαν άρδην. Το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού εισήλθε σε ένα στάδιο εξαθλίωσης με την ανεργία να σκαρφαλώνει πλέον σε επίπεδα του 24%. Οι τιμές στην αγορά αντιθέτως ανεβαίνουν, οι μισθοί πέφτουν και κυρίως υπάρχει η αβεβαιότητα για την επόμενη μέρα που τρομοκρατεί περισσότερο από οτιδήποτε άλλο τους πολίτες όσο και η διάσωση της χώρας δεν έχει οριστικοποιείται. Σε όλα αυτά προστίθεται ένα πολύ σύνθετο και ακαταλαβίστικο για τους περισσότερους διεθνές οικονομικό περιβάλλον με τους πολιτικούς να θολώνουν περαιτέρω τα νερά με τη διγλωσσία τους, την απρόσεκτη και στρατηγικά παλαιοληθική και καταστροφική επικοινωνιακή στρατηγική και ξένους παράγοντες να τοποθετούνται εχθρικά εναντίον της Ελλάδας.

Στο επίπεδο της πολιτικής, η συμπόρευση του ΛΑΟΣ με τις αντιδημοφιλείς «μνημονιακές» δυνάμεις σε συνδυασμό με την απαξίωση των πολιτικών των δύο εκπροσώπων του δικομματισμού και την αδυναμία των τελευαίων να επιτύχουν την αυτοκάθαρσή τους και να βρουν τον τρόπο να εμπνεύσουν εκ νέου τους πολίτες δημιούργησαν ένα μεγάλο κενό στην εκλογική βάση. Μέχρι το χειμώνα του 2012, ο ΛΑΟΣ και η Νέα Δημοκρατία προστάτευαν το αμαρτωλό πολιτικό παρελθόν τους στην Ελλάδα της διαφθοράς και της υπερσπατάλης με την αντιμνημονιακή τους στάση διατηρώντας τη μερίδα του λέοντος στο δεξιό ακροατήριο. Όταν χρειάστηκε να συνδράμουν στο να μη χρεωκοπήσει η χώρα μπαίνοντας στην «μνημονιακή» κυβέρνηση, οισυντηρητικότεροι και οικονομικά πιο αδαείς ψηφοφόροι τους απομακρύνθηκαν.

Στο κομμάτι της κοινωνίας, η αθρώα έλευση μεταναστών από τη μέση ανατολή και τη βόρεια αφρική και ειδικά η εγκατάστασή τους στο κέντρο της Αθήνας αύξησαν τις φοβίες –όπως και τα επίπεδα εγκληματικότητας φυσικά-, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι της Αθήνας να επιθυμεί την απομάκρυνσή τους. Σε αυτά πρέπει να προσθέσουμε και την εγκληματική αδράνεια της αστυνομίας και την απουσία σχεδίου από την πλευρά του κράτους για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος.

Η Χρυσή αυγή επενέβη ακριβώς σε αυτά τα σημεία και κάλυψε αυτά τα κενά. Αρχικά, τοποθετήθηκε έξυπνα απέναντι στα οικονομικοπολιτικά προβλήματα. Μίλησε με γλώσσα πολύ απλή, βρήκε και αυτή το μνημόνιο ως αποδιοπομπαίο τράγο για τα δεινά των Ελλήνων και τοποθετήθηκε ενάντια σε οποιαδήποτε επέμβαση ξένων στα εσωτερικά της χώρας. Για ένα πολύ μεγάλο και ανεκπαίδευτο κομμάτι του δεξιού ακροατηρίου οι απλές εξηγήσεις και τα «σταράτα» λόγια αρκούν σαν λύση για τα προβλήματα.

Επίσης, στο κομμάτι του μεταναστευτικού ζητήματος, η Χρυσή αυγή σχεδόν αντικατέστησε την αστυνομία στο κέντρο της Αθήνας και με μεθοδολογία που θα ζήλευε και η Καμόρα πούλησαν προστασία στους πολίτες της Αθήνας με αντάλλαγμα την ψήφο τους. Βέβαια, η Χρυσή αυγή δεν ενήργησε ευκαιριακά. Οι επεμβάσεις της είναι αποτέλεσμα της ιδεολογίας της. Η απουσία σχεδίου ενέργειας της αστυνομίας στο κέντρο της Αθήνας όμως ήταν που επέτρεψε στην παράταξη αυτή να μπει στη Βουλή.

Η ψήφος των κατοίκων του κέντρου της Αθήνας και οι ψήφοι των υπερσυντηρητικών και των ακροδεξιών επαρκούν όμως για να εξηγήσουν την άνοδο της Χρυσής αυγής μέχρι τα επίπεδα του 4-5%. Το στοιχείο που διπλασιάζει τη δύναμή τους πλέον είναι άλλο. Είναι η νέα γενιά. Ηλικίες από 20 μέχρι 35 που δεν έχουν έντονες κομματικές και ιδεολογικές αφετηρίες και βλέπουν το σάπιο πολιτικό και κομματικό συστημα του παρελθόντος να μην απολογείται, να κρύβεται πίσω από ξένες δυνάμεις και μνημόνια και να μην αλλάζει, αλλα μόνο να ανακατεύει την τράπουλα. Ως εκτούτου, η Χρυσή αυγή με την απλοϊκή επιχειρηματολογία της και την απόστασή της από τα κέντρα συμφερόντων και την απαξιωμένη γενιά των πολιτικών κατάφερε να κερδίσει ένα μεγάλο κομμάτι της απολιτίκ νεολαίας. Είναι φυσιολογικό μάλιστα να το διατηρήσει όσο τα «κόμματα εξουσίας» δεν προχωρήσουν σε μια ουσιώδη αυτοκάθαρση και δε προσφέρουν εκ νέου στους ψηφοφόρους μια πραγματικά αξιοπρεπή και ελπιδοφόρα επιλογή από το δημοκρατικό χώρο.

Κλείνοντας, το μόνο που αξίζει περαιτέρω να σημειωθεί είναι ότι η Χρυσή αυγή πολύ δύσκολα θα υπερβεί το 10-15%. Ούτε 10% των ψηφοφόρων της σήμερα είναι βέβαια εθνικιστές, ούτε η Χρυσή Αυγή μπορεί να σηκώσει το πολιτικό βάρος αυτού του ποσοστού. Οι πιο απολιτίκ ψηφοφόροι που είναι εύπιστοι σε τέτοιες πρωτοβουλίες έχουν δημοκρατικά αισθήματα και δύσκολα θα επιλέξουν τη Χρυσή αυγή ως εναλλακτική επιλογή σε μεγαλύτερα ποσοστά από τα σημερινά. Μάλιστα, αν η διάσωση της Ελλάδας οριστικοποιηθεί φέτος το φθινόπωρο, η Νέα δημοκρατία θα έχει μια καλή ευκαιρία να ανακαταλάβει και τις δεξιότερες παρυφές του δεξιού ακροατηρίου ώστε να επιστρέψει η Χρυσή αυγή σε πολύ χαμηλότερα ποσοστά.

Όλοι μαζί τα φάγαμε. Αλλά φταίτε εσείς για αυτό.

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 21/08/2012

Τη συζήτηση για το αν τα φάγαμε μαζί ή όχι έχει ανοίξει πάλι η έκδοση του ηλεκτρονικού βιβλίου του Θεόδωρου Πάγκαλου με τίτλο «τα φάγαμε όλοι μαζί». Ο τέως βουλευτής και υπουργός επιμένει στο εν λόγω σύγγραμμα στη θέση που έλαβε πριν από δύο χρόνια ότι για τη δημιουργία του ελληνικού χρέους φταίνε από κοινού πολιτικοί και πολίτες. Τεκμηριώνει μάλιστα τη θέση αυτή χρησιμοποιώντας πάρα πολλά παραδείγματα παράτυπων συνδιαλλαγών πολιτών-κράτους.

Η περίφημη αυτή δήλωση ήταν εξαιρετικά χρήσιμη όταν πρωτοδιατυπώθηκε για ένα και μόνο λόγο. Συμβόλιζε την ανάγκη να συνειδητοποιήσουν και οι πολίτες ότι τα ρουσφέτια και οι υπόλοιπες εκφάνσεις της διαφθοράς έχουν τελικά καταστροφικές συνέπειες και ότι είναι καίρια η ανάγκη για συλλογική αλλαγή νοοτροπίας.

Από την άλλη, κάνει ένα πολύ μεγάλο λάθος. Εξισώνει την ευθύνη μεταξύ πολιτικών και πολιτών. Πέρα απ’ το ότι υπήρχαν μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας που αποστρεφόταν όλες αυτές τις πρακτικές, ο πολίτης δε μπορεί να θεωρείται ότι είναι ad hoc αδιάβλητος φορέας ηθικής σε ένα περιβάλλον που κανείς δε τον αποτρέπει άμεσα και ρητά από παράτυπες δραστηριότητες. Αντίθετα, ο πολιτικός είναι ο αντιπρόσωπός του στο κοινοβούλιο που οφείλει να εξασφαλίζει την τήρηση των νόμων και το αδιάβλητο των διαδικασιών.

Για να εξηγήσω τη διαφορά ευθύνης μεταξύ εξουσιαστή-εξουσιαζόμενου, θα χρησιμοποιήσω μία από τις πιο θεμελιώδεις θεωρίες για το κοινωνικό συμβόλαιο, αυτή του Τόμας Χομπς. Ο Τόμας Χομπς υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι εκχωρούν την προσωπική τους ισχύ και εξουσία σε έναν οργανισμό που τους ενώνει και τους εκπροσωπεί (το κράτος). Έχοντας συγκεντρώσει την εξουσία όλων όσων το συναπαρτίζουν, το κράτος οφείλει να τους προστατεύει και να τους επιβάλλει κανόνες συμπεριφοράς (τους νόμους) με σκοπό να εξασφαλίσει την ειρηνική τους συμβίωση. Το πνεύμα αυτού του συμβολαίου μεταξύ μιας ομάδας ανθρώπων και του οργανισμού που ιδρύουν, είναι ότι ο τελευταίος έχει τόση ισχύ που μπορεί να τους προστατεύσει από κινδύνους από τους οποίους ποτέ δε θα μπορούσαν να προστατευθούν αν ζούσαν μόνοι τους. Ο οργανισμός-κράτος γνωρίζει και πράττει όσα οι πιο αδύναμοι πολίτες-κύταρρα του δε μπορούν να κάνουν ως αποτέλεσμα της αδυναμίας της προσωπικής τους φύσης. Σε αυτό το πλαίσιο το κράτος-εξουσιαστής έχει την ευθύνη της τήρησης των νόμων και καλλιεργεί στους πολίτες ένα είδος δέους απέναντι στο νόμο το οποίο τους οδηγεί στο να τον τηρούνε φοβούμενοι τις επιπτώσεις σε περίπτωση που πράξουν το αντίθετο. Όπως πολύ σωστα επισημαίνει ο Χομπς, η φύση του ανθρώπου είναι τέτοια που η απουσία του νόμου ή της τήρησής του τον οδηγεί αναπόφευκτα σε πράξεις που τον ωφελούν εις όμως βάρος κάποιου άλλου. Εκεί είναι που παρεμβαίνει το κράτος ωστε να τον αναγκάσει να αποφύγει τέτοιου είδους πρακτικές και δραστηριότητες.

Αν εφαρμόσει κανείς τη θεμελιώδη αυτή θεωρία για τις σύγχρονες δημοκρατίες στην ιστορία του «μαζί τα φάγαμε» εντοπίζει αμέσως το παράδοξο της τοποθέτησης του κ. Πάγκαλου. Ότι θεωρεί δηλαδή θέσφατο το ότι οι πολίτες είναι ad hoc φορείς ηθικής, παραβλέποντας το προφανές, ότι δηλαδή η ανθρώπινη φύση μας οδηγεί στο να θέλουμε να μεγιστοποιήσουμε την προσωπική μας ισχύ με κάθε δυνατό μέσο. Παραβλέπει και το σημαντικότερο, ότι οι πολιτικοί είναι υπέυθυνοι της τήρησης των νόμων και της διασφάλισης της ομαλής λειτουργίας του κράτους, χρησιμοποιώντας το φόβο τιμωρίας σε περίπτωση που οι πολίτες δε τον υπακούνε, προστατεύοντάς τους μάλιστα με αυτό τον τρόπο.

Υποθέτω ότι ο κ. Πάγκαλος έχει γνώση όλων των παραπάνω και ότι εμμένει στο επιχείρημα του για να υποστηρίξει μια ενδεχόμενη συγγραφική επιτυχία. Όμως, υπάρχουν πολλοί πολίτες που δικαίως ενοχλούνται από την τοποθέτηση αυτή. Είμαι σίγουρος ότι ακόμα και αυτοί που εκμεταλλεύτηκαν την αδυναμία επιβολής του νόμου και τα «παραθυράκια» του θα προτιμούσαν να ζούνε σε μια ευνομούμενη κοινωνία ακόμα και αν δεν είχαν τη δυνατότητα να επωφεληθούν των αδυναμιών του πολιτικού συστήματος. Όπως ακριβώς δηλαδή συμβαίνει στο δυτικό κόσμο, όπου δεν έχουμε ηθικούς πολίτες-ψηφοφόρους, αλλά αποτελεσματικά συστήματα επιβολής του αδιάβλητου κράτους επί της κοινωνίας και των πολιτών.

Γιατί δε γίνεται “να πουλήσουμε τον ΟΣΕ”

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 27/06/2012

Είναι η αλήθεια ότι ο τρόπος που θα κλείσει η μαύρη τρύπα της οικονομίας μας, το έλλειμμα, είναι η πρώτη προτεραιότητα που θα έπρεπε να μας απασχολεί. ΄Εστω και αν ελέω εκλογών το επίκεντρο του ενδιαφέροντος μετατοπίστηκε στο αν θέλουμε να την κλείσουμε ή όχι.

Τώρα που αποφασίσαμε ότι θα συνεχίσουμε στο δρόμο του μνημονίου και υπάρχει η αντίστοιχη κυβέρνηση, το ερώτημα μετά από πολλούς μήνες επανέρχεται και πάλι στο πιο υγιές ερώτημα: Ποιές αλλαγές θα γίνουν; Σε αυτό το ερώτημα υπάρχουν δύο κυρίαρχοι τρόποι σκέψης. Ο ένας είναι το να αλλάξουμε όσα λιγότερα γίνεται κρατώντας τους δανειστές οριακά «ευχαριστημένους» συνεχίζοντας έτσι να παίρνουμε τις δόσεις. Ο άλλος είναι το να αντιληφθούμε την κρίση σαν ευκαιρία για να έρθουμε σε ρήξη με το παρελθόν και να αλλάξουμε όσα περισσότερα γίνεται, όπως φερειπείν να απαλλάξουμε το δημόσιο ταμείο με το να πουλήσουμε τον ΟΣΕ. Άλλωστε, η λιτότητα που επιβάλλει το μνημόνιο έχει να κάνει με λιτότητα σε δαπάνες που δεν ήταν ουσιαστικές για την ελληνική οικονομία, απαλλάσοντάς την στην ουσία από τα κακώς κείμενα.

Το ότι το ΠΑΣΟΚ μετέφερε αντ’αυτού τη λιτότητα στους μισθούς και τις συντάξεις και επέβαλε χαράτσια ήταν γιατί δεν ήθελε ή δε μπορούσε να έρθει σε ρήξη με το παρελθόν και να απαλλάξει το δημόσιο ταμείο από τις βαριές δαπάνες του προς ζημιογόνους δημόσιους φορείς, επιλέγοντας έτσι τον πρώτο από τους δύο δρόμους που περιγράφηκαν παραπάνω. Η αποτυχία όμως αυτή κρύβει και μία αδιάψευστη αλήθεια. Ότι στην Ελλάδα η κρατική ιδιοκτησία θεωρείται εθνική υπόθεση. Η αποδέσμευση του δημοσίου από φορείς που ελέγχει θεωρείται από μια πολύ μεγάλη μερίδα του πληθυσμού ως προδοσία. Για παράδειγμα, ακόμα και η υπόθεση της Ολυμπιακής που ωφέλησε πολύ το δημόσιο συμφέρον με την ιδιωτικοποίησή της βρήκε πολλούς εχθρούς. Είναι μία κουλτούρα που καλλιεργήθηκε στη μεταπολιτευτική Ελλάδα από το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου, την οποία συνέχισε ακριβώς στο ίδιο μήκος κύματος και η Νέα Δημοκρατία του Κώστα Καραμανλή.

Η αντίληψη αυτή καλώς ή κακώς έχει καθιερωθεί ευρέως και σε μία αντιπροσωπευτική δημοκρατία η πολιτική ηγεσία οφείλει να εξυπηρετεί την προτεραιότητα αυτή της κοινωνίας. Ως εκτούτου κινήσεις αποκρατικοποίησης φορέων ερήμην της βούλησης της πλειοψηφίας των ψηφοφόρων μπορεί να είναι επιβεβλημένες από τη λογική, αλλά είναι αντιδημοκρατικές. Ναι μεν υπάρχει λογική στο να απαλλαχθούμε από τους φορείς που επιβαρύνουν το δημόσιο ταμείο και εκτινάσσουν το έλλειμμα, όμως, σεβόμενη την κυρίαρχη αντίληψη, η πολιτική ηγεσία οφείλει να ακολουθήσει ένα δυσκολότερο αλλά εξίσου αποτελεσματικό δρόμο.

Αυτός είναι ο δρόμος του εξορθολογισμού της δημόσιας διοίκησης. Ακούγεται από πολύπλοκο ως ακατόρθωτο αλλά δεν είναι. Οι δημόσιοι φορείς τόσα χρόνια διοικούνταν από κομματικά στελέχη στα οποία το εκάστοτε κόμμα που βρισκόταν στην εξουσία ξεπλήρωνε πολιτικά γραμμάτια διορίζοντας τους σε αυτές τις θέσεις ανεξαρτήτως αναλόγων δυνατοτήτων. Μάλιστα η διοίκηση των οργανισμών αυτών ήταν αποσυνδεδεμένη από τα αποτελέσματα, καθώς θεωρούνταν ότι είχαν ως σκοπό την εξυπηρέτηση του κοινωνικού συμφέροντος.

Ενώ λοιπόν οι δημόσιοι οργανισμοί εκτός από κοινωνικά αγαθά ή υπηρεσίες είναι στην ουσία και ένα είδος επιχείρησης, στην Ελλάδα η δεύτερη αυτή διάστασή τους ποτέ δε λήφθηκε σοβαρά υπόψιν. Είναι ακριβώς αυτή η διάσταση που καθιστά τους δημόσιους οργανισμούς αντιπαραγωγικούς και ελλειμματικούς. Ως εκτούτου και εφόσον οι κυβερνώντες οφείλουν να σεβαστούν την πεποίθηση της πλειοψηφίας ότι το δημόσιο δε πρέπει να πουληθεί, ο μόνος τρόπος να εκπληρώσουμε τους οικονομικούς στόχους της χώρας είναι να συνδέσουμε τη διοίκηση των δημοσίων οργανισμών με οικονομικούς στόχους και αποτελέσματα. Φυσικά, δε μπορούμε να έχουμε κριτήριο κερδοφορίας λαμβάνοντας υπόψιν και το κοινωνικό πρόσωπο του κράτους που επιφέρει κάποιο κόστος παραπάνω σε σύγκριση με κάποιο ιδιωτικό οργανισμό που δεν έχει τέτοιες προτεραιότητες. Το να μην είναι όμως αντιπαραγωγικοί ή ελλειμματικοί αυτοί οι οργανισμοί δεν είναι κάτι ανέφικτο.

Εξυπακούεται ότι τα κόμματα εξουσίας πρέπει να απεκδυθούν των κομματικών και πελατειακών προτεραιοτήτων και εξυπηρετήσεων στη δημόσια διοίκηση για να εκπληρώσουν το στόχο αυτό. Νομίζω και οι ηγεσίες τους έχουν πλέον αντιληφθεί το αδιέξοδο που δημιουργούν τα ελλείμματα που οι δημόσιοι ογρανισμοί παράγουν σε συνδυασμό με την αδυναμία αποκρατικοποίησής τους. Το μόνο τους καθήκον είναι γκρεμίσουν το πελατειακό οικοδόμημα στη δημόσια διοίκηση. Τα υπόλοιπα είναι εύκολα και μπορούν να φέρουν και αποτελέσματα γρήγορα.

Επικοινωνιακό έλλειμμα: Η βαθύτερη αιτία της κρίσης

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 06/06/2012

Δε θα μπορούσε να υπάρχει εγκυρότερη πηγή που να επιβεβαιώνει πόσο σύνθετη είναι η φύση των χρηματοπιστωτικών και δημοσιονομικών ζητημάτων από το σύνταγμα μιας χώρας. Το ελληνικό σύνταγμα –αρ.44 παρ.2- αναφέρει ότι δεν είναι δυνατόν να διεξαχθεί δημοψήφισμα για δημοσιονομικό ζήτημα. Το πνεύμα αυτής της διάταξης είναι ότι δεν έχουν τη δυνατότητα οι πολίτες να σχηματίσουν έγκυρη άποψη για ένα ζήτημα τόσο σύνθετης φύσης έτσι ώστε να ψηφίζουν αναλόγως.

Μπορεί οποιοσδήποτε να αντιληφθεί και με τη χρήση απλής λογικής ότι είναι τέτοιες οι λεπτομέρειες αυτών των ζητημάτων που μόνο άτομα με την ανάλογη εξειδίκευση έχουν τη δυνατότητα να τα εκτιμήσουν ορθά. Ως εκτούτου, η πρώτη προτεραιότητα που έπρεπε να έχει η πολιτική ηγεσία ήταν να διασαφηνίσει το είδος του προβλήματος το οποίο αντιμετωπίζει η χώρα, να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους βρέθηκε σε αυτή τη θέση και να παρουσιάσει ένα συμπαγές σχέδιο για τη λύση με λεξιλόγιο που είναι απλό και κατανοητό για το μέσο πολίτη. Υπήρχε μάλιστα η ευκαιρία να παρουσιαστεί η δυσχερής αυτή οικονομική συγκυρία ως μία ευκαιρία να γίνουν κάποιες απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που θα οδηγούσαν στην απελευθέρωση της ελληνικής οικονομίας.

Αντ’αυτού οι πολιτικές ηγεσίες έκαναν όλες τις πιθανές λανθασμένες επικοινωνιακά κινήσεις. Διάσπαρτες και ασαφείς δηλώσεις από πλευράς κυβερνητικών στελεχών, όπως και αναλύσεις με σύνθετους όρους που αδυνατεί να αντιληφθεί ο μέσος πολίτης, ενίσχυσαν την ανασφάλεια των πολιτών για το μέγεθος της κρίσης και τους οδήγησε στο να φερθούν καταναλωτικά και επιχειρηματικά πολύ συντηρητικά εμβαθύνοντας έτσι την κρίση. Από την άλλη ήταν και η κομματική περιχαράκωση και η πολιτική εκμετάλλευση του μνημονίου από μερίδα της αντιπολίτευσης που ενέτεινε το πρόβλημα. Ενώ λοιπόν σε Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία υπήρξε σύγκλιση των περισσότερων πολιτικών δυνάμεων στην εφαρμογή πολιτικών δημοσιονομικού συμμαζέματος, στην Ελλάδα η πόλωση που προκλήθηκε σε συνδυασμό με την άνευ προηγουμένου ανασφάλεια των πολιτών οδήγησε στον εκτροχιασμό της κατάστασης. Όλα αυτά σε συνδυασμό με επικοινωνιακές αστοχίες του τύπου «μαζί τα φάγαμε» οδήγησαν σε ένα «διάλογος» μεταξύ εξουσίας και πολιτών ο οποίος εξελίχθηκε εις βάρος των πρώτων.

Αντί λοιπόν τα βεβαρημένα από σκάνδαλα κόμματα να προχωρήσουν σε ένα είδος ειλικρινούς αυτοκριτικής σε συνδυασμό με μια συντεταγμένη επικοινωνιακή στρατηγική σχετικά με τη λύση του προβλήματος, οι πολιτικοί διατήρησαν στο ακέραιο ένα πολιτικό λόγο από το παρελθόν. Αυτό το επικοινωνιακό έλλειμμα συνδυάστηκε και με τη διασπορά συνομωσιολογικών, παραπολιτικών και παραπλανητικών πολλές φορές αναλύσεων από τα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης που ανεξέλεγκτα πούλησαν στο κοινό το επικοινωνιακό προϊόν που έλειπε από την πολιτική ηγεσία. Τα μέσα αυτά παρείχαν αφειδώς σκανδαλολογία, ευθεία επίθεση στο ποιόν του συνόλου της πολιτικής εξουσίας, συνομωσιολογία περί δημιουργίας πλεκτάνης, εχθρών από το εξωτερικό και προδοτών στο εσωτερικό. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τρομολαγνικές επιθέσεις σε σχέση με την οικονομική θέση της Ελλάδας απευθυνόμενα με έναν άμεσο λόγο και ένα προσιτό λεξιλόγιο στο μέσο «καταναλωτή».

Έτσι οδηγηθήκαμε στον ατυχή διαχωρισμό μεταξύ «μνημονιακών» και «αντιμνημονιακών». Στα μάτια του μέσου Έλληνα πολίτη πάνω σε αυτό το δίπολο εφαρμόστηκε ένας διαχωρισμός μεταξύ «καλών» και «κακών». Όσοι ήταν «μνημονιακοί», είτε προέρχονταν από την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ είτε απλά συνέπιπταν στην αναγκαιότητα του μνημονίου βαφτίστηκαν «προδότες», «αιμοσταγείς νεοφιλελεύθεροι», «διεφθαρμένοι» και πολλά άλλα. Από την άλλη, χωρίς να γίνεται κανένας διαχωρισμός όσοι στάθηκαν απέναντι στο μνημόνιο με έντονα αντιστασιακές διαθέσεις αντιμετωπίστηκαν ως «ήρωες», «πατριώτες» και «αδιάφθοροι». Η πιο τραγική επίπτωση ήταν ότι μετά από ένα χρόνο στο μνημόνιο, ακόμα και τα κόμματα εξουσίας τελικά κρύφτηκαν πίσω απ’το μνημόνιο και κατηγόρησαν τη «σκληρή και αμετακίνητη» τρόικα για τις δυσκολίες που η χώρα περνούσε χωρίς οι ίδιοι να έχουν εφαρμόσει ούτε μία από τις μεταρρυθμίσεις που προβλεπόταν στο μνημόνιο, παίρνοντας μόνο τα χρήματα από τα δάνεια.

Φτάσαμε λοιπόν στις εκλογές με το μέσο πολίτη να έχει στο μυαλό του ένα τέτοιο διαχωρισμό μεταξύ καλών και κακών, προδοτών και πατριωτών, διεφθαρμένης εξουσίας και επαναστατημένων αναξιοπαθούντων. Απονομιμοποιημένα και ένοχα καθώς είναι στα μάτια του κόσμου τα δυο κόμματα εξουσίας και με την πόλωση που δημιουργούν και τα εκβιαστικά διλήμματα που θέτουν απλά ανεβάζουν τα ποσοστά των «αντιμνημονιακών». Κάθε επίθεση κατά του ΣΥΡΙΖΑ, για παράδειγμα, είναι στα μάτια πολλών πολιτών μια επίθεση του κατεστημένου ενάντια σε ένα αδιάφθορο, νέο και ασυμβίβαστο κίνημα ανεξαρτητοποίησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ ανεβαίνουν λόγω αυτής ακριβώς της στοχοποίησης από αυτούς που η «σιωπηρή πλειοψηφία» πλέον απεχθάνεται και όχι γιατί παρουσίασε κάποιο σοβαρό πρόγραμμα σχετικά με την κρίση πέρα από τις εύκολες πολιτικά καταγγελίες προς όλες τις κατευθύνσεις.

Με την δραματική επικοινωνιακή διαχείρηση του μνημονίου λοιπόν, αντί να ψηφίζουμε σε αυτές τις εκλογές ποιές μεταρρυθμίσεις θα κάνουμε για να επανέλθει η Ελλάδα σε επίπεδα οικονομικής και νομισματικής βιωσιμότητας όπως καταφέρνουν χώρες με αντίστοιχα προβλήματα όπως η Ιταλία και η Πορτογαλία, καταλήξαμε στο να ψηφίζουμε για το αν θέλουμε να ζήσουμε σε ένα περιβάλλον οικονομικής ευρωστίας που απλά θέτει κάποιους όρους συμμετοχής ή προτιμάμε την οικονομική και πολιτική απομόνωση.

Δεν ήταν ψήφος διαμαρτυρίας η ψήφος στο Σύριζα

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 10/05/2012

Πολλοί παραδοσιακοί υποστηρικτές του Πασοκ και της Νέας Δημοκρατίας εξήγησαν την τεράστια απώλεια ποσοστών ως «τιμωρία» που δέχτηκαν από τους ψηφοφόρους τους, με ψήφο στα υπόλοιπα αντιμνημονιακά κόμματα. Ειπώθηκε ότι οι ...χαμένοι ψηφοφόροι δεν είναι αντιμνημονιακοί, ότι αντιλαμβάνονται την ανάγκη να παραμείνει σε τροχιά δανειακών συμβάσεων και σε τροχιά ευρώ και ότι ψήφισαν άλλα κόμματα για να τιμωρήσουν τα μεγάλα για τις αμαρτίες τους υπολογίζοντας ότι πολλοί άλλοι θα τα ψήφιζαν και θα έβγαινε κάποια κυβέρνηση.

Αντιθέτως, όσοι συζητούν αυτές τις εκδοχές έχουν λάθος αντίληψη για το πόσο «δεμένοι» ήταν οι παραδοσιακοί ψηφοφόροι των κομμάτων με αυτά. Η αλήθεια είναι άλλη. Δεν μιλάμε για δυσαρεστημένους Νεοδημοκράτες και Πασόκους. Μιλάμε για παραδοσιακούς ψηφοφόρους που εγκατέλειψαν οριστικάτα δυο μεγάλα κόμματα. Αυτό φαίνεται και από τις πρώτες δημοσκοπήσεις μετά τις εκλογές που εμφανίζουν το Σύριζα να έχει αυξήσει κατά πολύ τα ποσοστά του. Αυτό είναι ένα δείγμα ότι οι ψηφοφόροι πιστεύουν στο Σύριζα και ότι δε τον ψήφισαν για να διαμαρτυρηθούν.

Αυτά συνέβησαν για πολλούς λόγους. Πρώτο και κυριότερο είναι η αδυναμία των δύο κομμάτων να εξυπηρετήσουν με πελατειακό τρόπο τους ψηφοφόρους τους. Πολλοί πίστευαν τόσα χρόνια ότι η μεγάλη πλειοψηφία των ψηφοφόρων ΝΔ και Πασοκ ήταν αφοσιωμένοι σε αυτούς για ιδεολογικούς λόγους. Μάλλον πλανώνται πλάνην οικτρά... Οι περισσότεροι ακολουθούσαν αυτά τα κόμματα για απολύτως ιδιοτελείς λόγους, οι οποίοι πλέον δεν είναι δυνατόν να εξυπηρετηθούν στο βαθμό που αυτό γινόταν πριν. Οπότε είναι λογική η εκλογική κατάρρευσή τους τώρα, όπως ακόμα λογικότερο θα είναι να συνεχιστεί η κατρακύλα τους και στις επόμενες εκλογές.

Δευτερευόντως, απ’ότι φαίνεται είναι μύθος το ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων προτιμά την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Η πλειοψηφία των ψηφοφόρων απότι φαίνεται έχει πεισθεί στις πλατείες των αγανακτισμένων, στις πορείες, από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και από τα «αντιμνημονιακά» διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης είτε ότι η Ελλάδα πρέπει να απαγκιστρωθεί από ευρώ και μνημόνια, είτε ότι με κάποιο περίεργο τρόπο ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στο Ευρώ αλλά χωρίς το μνημόνιο. Την ίδια ώρα, οι μόνοι εκφραστές των πραγματικών ευθυνών και αναγκών της Ελλάδας που περνάνε μέσα απ’το μνημόνιο και την παραμονή στο Ευρώ είναι τα δυο κόμματα εξουσίας και μερικά «παραδοσιακά» μέσα ενημέρωσης. Έχουν απαξιωθεί όμως σε τέτοιο βαθμό από τους ψηφοφόρους και τους τηλεθεατές ή αναγνώστες τους αντίστοιχα που δε μπορούν να πείσουν ακόμα και όταν επιστρατεύουν λογικά επιχειρήματα.

Τρίτο και σημαντικότερο είναι το ότι οι Έλληνες από την αρχή της κρίσης φερόμαστε περισσότερο σαν κακομαθημένα παιδιά, παρά σαν υπεύθυνοι ενήλικες. Η κρίση που περνάμε είναι περισσότερο από οτιδήποτε άλλο αποτέλεσμα δικών μας νοοτροπιών και σε επίπεδο πολίτη και σε επίπεδο πολιτικού. Παρόλα αυτά, οι πολίτες προτιμούν να ακούνε ότι η Ελλάδα δεν έχει κανένα λόγο να αλλάξει και ότι φτωχαίνει λόγω μιας κρίσης για την οποία φταίνε αποκλειστικά ξένα συμφέροντα που επιβουλεύονται το κακό μας και μας εκμεταλλεύονται. Σαφέστατα υπήρξαν συμφέροντα που επωφελήθηκαν από την ελληνική κρίση, αλλά άμα πρώτοι εμείς αλλάζαμε τα κακώς κείμενα της οικονομίας μας δε θα μπορούσε κανένας να εκμεταλλευθεί μια ισχυρά προστατευμένη οικονομία... Αντ’αυτού και αντί να συζητάμε στην προεκλογική εκστρατεία για το τι θα μεταρρυθμίσουμε απο εδώ και πέρα, οι πολιτικοί αναλώθηκαν στο μεταναστευτικό ζήτημα φουσκώνοντας και τα ποσοστά των ανεξάρτητων ελλήνων και της χρυσής αυγής.

Ο κόσμος ψήφισε και πάλι τους καλύτερους λαϊκιστές. Αυτούς που υποσχέθηκαν πράγματα χωρίς να μιλάνε για την οικονομική πανωλεθρία που θα φέρουν αυτά που υποσχέθηκαν. Πάντα όμως αυτό έκαναν. Οι Έλληνες θέλαμε πάντα πολιτικούς τύπου Ανδρέα Παπανδρέου να μας χαϊδεύουν τα αυτιά. Ηγέτες εντυπωσιακούς και όχι ουσιαστικούς. Σήμερα βρήκαν τον Καμμένο και τον Τσίπρα να επιτελέσουν αυτό το ρόλο. Δε τους ψήφισε ο κόσμος από αγανάκτηση. Τους ήθελε πάρα πολύ. Είμαστε ένας ευθυνόφοβος λαός που επιλέγει τους πολιτικούς που δε τους θυμίζει τις ευθύνες αυτές. Ας ελπίσουμε να μη καταλήξουμε σε άτακτη χρεωκοπία και επιστροφή στη δραχμή γιατί τότε θα είναι πολύ αργά για να μετρήσουμε αυτά τα λάθη μας.

Δράση: Για όσους ψάχνουν μια εναλλακτική και πραγματικά υπεύθυνη επιλογή

Aρχική δημοσίευση: www.athens.cafebabel.com 27/04/2012

Χωρίς να γνωρίζω κανέναν προσωπικά και χωρίς να διακυβεύεται κανένα συμφέρον μου, στο παρόν κείμενο εξηγώ γιατί από τις παρατάξεις που συμμετέχουν στις εκλογές μόνο η «Δράση» είναι υπεύθυνη επιλογή βάσει των υπαρχόντων οικονομικoπολιτικών συνθηκών.

Για την παρούσα κρίση και τους λόγους που την προκάλεσαν, πολλές αναγνώσεις έχουν εμφανιστεί. Οι λόγοι που την προκάλεσαν καταλαμβάνουν πολύ περισσότερη έκταση στο δημόσιο διάλογο από τους τρόπους αντιμετώπισής της.

Ως προς το πως θα διαφύγουμε, ο δημόσιος διάλογος δυστυχώς αναλώθηκε τα τελευταία δύο χρόνια στο αν θα παραμείνουμε στο μνημόνιο ή αν θα απαλλαχτούμε από αυτό διακινδυνεύοντας ή ακόμα και επιλέγοντας μια επιστροφή σε μια υποτιμημένη δραχμή. Αυτό είναι φυσικό, καθώς ο κόσμος δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί τη συνθετότητα των δημοσιονομικών και χρηματοπιστωτικών μηχανισμών που περιπλέκουν την κατάσταση στην Ελλάδα, όπως και το ίδιο το ελληνικό σύνταγμα υποδεικνύει. Έχει μάλιστα ως αποτέλεσμα να χειραγωγείται ο κόσμος από αυτούς που δίνουν τις πιο ευκολοχώνευτες αναλύσεις-απαντήσεις που μεταθέτουν το πρόβλημα σε εχθρούς προερχόμενους από την πολιτική ηγεσία, την μηντιακή εξουσία και τους κερδοσκοπικούς «καρχαρίες» από το εξωτερικό που θέλουν το κακό μας. Βέβαια όλοι αυτοί που «καθοδηγούν» το δημόσιο διάλογο έχουν οικονομικό ή πολιτικό συμφέρον με την εμπλοκή τους είτε στον πολιτικό, είτε το μηντιακό κόσμο και ...πετάνε ο ένας το μπαλάκι στον άλλον. Μάλιστα ενώ το μνημόνιο είναι ένα κείμενο που δίνει μόνο τους οικονομικούς στόχους που πρέπει να έχει η Ελλάδα, η επίτευξή τους με επαχθή μέτρα αντί για μεταρρυθμίσεις είναι έργο των κυβερνώντων που δεν ήθελαν να τα βάλουν με κατεστημένα συμφέροντα (όπως τα συνδικάτα) που χρόνια τώρα εξασφάλιζαν την εκλογή τους. Για να μη χάνουμε όμως το επίκεντρο του προβλήματος, να υπενθυμίσω ότι σε κάθε περίπτωση οι υπαίτιοι θεωρούνται πάντα οι «άλλοι» εκτός από τους ίδιους τους Έλληνες.

Με βάση αυτήν ακριβώς την εξέλιξη του δημοσίου διαλόγου έχουν προσαρμόσει και τις δεσμεύσεις και τοποθετήσεις τους τα κόμματα που θα συμμετάσχουν στις εκλογές. Όλοι τοποθετούνται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο εναντίον του μνημονίου. Ακόμα και ο ίδιος ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ που ήταν υπουργός οικονομικών για τους τελευταίους μήνες τοποθετήθηκε απέναντι στο μνημόνιο λέγοντας ότι ήταν εναντίον αυτής της επιλογής. Αντίστοιχα και τα άλλα κόμματα που δεν τίθενται καθέτως κατά του μνημονίου όπως η ΝΔ, η ΔΗΜΑΡ και το ΛΑΟΣ, μιλάνε για επαναδιαπραγματεύσεις και αλλαγή των όρων. Κάτι το οποίο φυσικά δεν είναι δυνατό, όπως φάνηκε και το Σεπτέμβριο του 2011, όταν η Ελλάδα κινδύνεψε πιο πολύ από ποτέ με χρεωκοπία όταν η τρόικα αποχώρησε χωρίς να καταβάλει τη δόση βλέποντας ότι δεν είχαν προχωρήσει οι μεταρρυθμίσεις και με τον κ. Βενιζέλο να εμφανίζεται αποφασισμένος να επαναδιαπραγματευτεί. Ως εκ τούτου, εφόσον οι δανειστές έχουν ξεκαθαρίσει ότι δεν είναι επαναδιαπραγματεύσιμο το μνημόνιο, κάθε φορά που υποστηρίζουν κάτι τέτοιο οι συγκεκριμένοι πολιτικοί αρχηγοί, εκμεταλλεύονται την αδύναμη μνήμη ορισμένων ψηφοφόρων και την αδυναμία τους να αντιληφθούν την κατάσταση. Από την άλλη υπάρχουν φυσικά και κόμματα όπως η Χρυσή Αυγή, η Ανταρσύα, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, ο Σύριζα και το ΚΚΕ που εμφανίζονται ως πολέμιοι του μνημονίου, χωρίς βέβαια να έχουν βάλει στο προσκήνιο της πολιτικής τους πρότασης το πλάνο που θα ακολουθήσουν την επόμενη μέρα μετά την απαλλαγή από το μνημόνιο. Απλά επικεντρώνονται στην πράξη της απαλλαγής από το μνημόνιο, προφανώς προσβλέποντας στους αγανακτισμένους ψηφοφόρους που θέλουν ψήφο-αντίδραση χωρίς να μπορούν να υπολογίσουν τις μετέπειτα συνέπειες.

Το πρόβλημα που προκύπτει από τη στάση του συνόλου σχεδόν των κομμάτων είναι ότι κανένας δεν έχει βάλει στο προσκήνιο τα προβλήματα που οι ίδιοι έχουμε προκαλέσει στους εαυτούς μας λόγω των λανθασμένων πολιτικών που ακολουθούσαμε εδώ και χρόνια. Θέλοντας και μη η Ελλάδα κινδυνεύει με επαχθή ...φτώχεια αν βγει από το μνημόνιο. Ως εκτούτου η στάση των πολιτικών κομμάτων που περιέγραψα παραπάνω αποδεικνύει ότιενδιαφέρονται αποκλειστικά και μόνο για την πολιτική τους σταδιοδρομία και όχι για το καλό της Ελλάδας γενικότερα. Γιατί όπως και να έχει ο μόνος δρόμος για να απαλλαχθεί η Ελλάδα από τα προβλήματα της είναι να αλλάξει τον εαυτό της και τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές νοοτροπίες που αποδείχθηκε ότι παράγουν ελλείμματα. Αυτός είναι ο πατριωτισμός και όχι η μετάθεση των ευθυνών σε άλλους.  

Δυστυχώς η πλειοψηφία κομματικών σχηματισμών και ψηφοφόρων δεν αντιλαμβάνεται το πόσο σημαντικότερος είναι ο τρόπος αντιμετώπισης της κρίσης με μεταρρυθμίσεις από το να ψάχνουμε εξιλαστήρια θύματα γιατί φοβόμαστε να αλλάξουμε. Τα μόνα δύο κόμματα τα οποία ξεκάθαρα αυτή τη στιγμή τονίζουν την προτεραιότητα των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων αντί των επαχθών χαρατσιών και μειώσεων μισθών και συντάξεων είναι η Δημοκρατική Συμμαχία και η Δράση.

Και τα δύο αυτά κόμματα είναι φιλελεύθερων καταβολών και θα μπορούσε εύκολα κανείς να υποστηρίξει ότι υποστηρίζουν σχέδια μεταρρυθμίσεων γιατί αυτά εκλπηρώνουν την ιδεολογική τους προτίμηση για μείωση της δραστηριότητας του κράτους και την απελευθέρωση της αγοράς. Μπορεί βέβαια να σκεφθεί κανείς ότι η ανάπτυξη της οικονομίας μας αυτή της στιγμή μπορεί να έρθει μόνο από της βελίτωση της αποδοτικότητας του δημοσίου τομέα.

Κατά τα άλλα από τα δύο αυτά κόμματα μόνο η Δράση έχει στις τάξεις της τεχνοκράτες και προσωπικότητες που δεν ειναι πιστοί υπηρέτες του φιλελεύθερου προτάγματος όπως κατά κύριο λόγο συμβαίνει με την παράταξη της κυρίας Μπακογιάννη και δίνουν στη Δράση ένα πιο πολύ μεταρρυθμιστικό και εκσυγχρονιστικό προσωπείο με αποκλειστικό γνώμονα όχι την εφαρμογή της φιλελεύθερης ή νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας, αλλά το πατριωτικό συμφέρον του να είναι ο δημόσιος τομέας μας βιώσιμος οικονομικά, χωρίς να χάνει ταυτόχρονα τον κοινωνικό του χαρακτήρα. Δεν είναι τυχαίο ότι μερικές πολύ σημαντικές προσωπικότητες της ελληνικής διανόησης έχουν επιλέξει αυτή την παράταξη με το μικρό και καθόλου έντονο κομματικό παρελθόν για να συνταχθούν μαζί της αφήνοντας την ησυχία τους και διακινδυνεύοντας την πνευματική πρωτοκαθεδρία τους για το ρεαλιστικό συμφέρον της Ελλάδας.

Δικομματισμός ή ακυβερνησία: Μία θρασύτατη απειλή

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 18/04/2012

Σε δήλωσή του σχετικά με το ότι το ΠΑΣΟΚ έχει αποβάλλει από το σώμα του τον Άκη Τσοχατζόπουλο, ο κ. Βενιζέλος επαναλαμβάνει μεταξύ άλλων ότι «Αν το ΠΑΣΟΚ δεν είναι πρώτο κόμμα, ο τόπος κινδυνεύει με ακυβερνησία».

Η δήλωση αυτή έχει επαναληφθεί από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Καθημερινή» όπου και συνέδεσε την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας με το μέλλον του ΠΑΣΟΚ, λέγοντας έμμεσα στους ψηφοφόρους ένα ευγενικό ‘ΠΑΣΟΚ ή παρακμή’. Η αιχμή αυτής της δήλωσης που έχει τόσο μεγάλη σημασία δεν είναι φυσικά το να ζητάει να είναι το ΠΑΣΟΚ το πρώτο κόμμα. Όσο ουτοπικό και αν είναι, ως αρχηγός κόμματος έχει δικαίωμα να το επιζητεί.

Το κομμάτι της δήλωσης που χρήζει σχολιασμού είναι ότι άμα το ΠΑΣΟΚ δεν βγει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο πρώτο κόμμα, η Ελλάδα κινδυνέυει με ακυβερνησία και η ακυβερνησία μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα για το μέλλον της χώρας. Εμμέσως πλην σαφώς λοιπόν ο κ. Βενιζέλος απειλεί τους ψηφοφόρους να επιδείξουν μια συντηρητική εκλογική συμεριφορά. Να ψηφίσουν δηλαδή και πάλι τα δύο μεγάλα κόμματα με το φόβο της αστάθειας που ο ίδιος προσπαθεί να πείσει ότι θα έρθει άμα αυτό δε γίνει.

Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας -και πιο συγκεκριμένα η επιβίωσή της εντός ευρώ αποφεύγοντας τη χρεωκοπία-, μετά το κούρεμα του χρέους, δε διατρέχει τον ίδιο κίνδυνο που διέτρεχε πριν από αυτό, όπως καταδεικνύουν και οι σχετικές μελέτες που έχουν δημοσιευθεί από διεθνείς οίκους αξιολόγησης και συμβουλευτικές εταιρίες, όπως η σημερινή της ‘CMA vision’. Η Ελλάδα μετά το κούρεμα του χρέους της αυτή τη στιγμή δε συγκαταλέγεται ούτε στις πρώτες 10 χώρες με κίνδυνο χρεωκοπίας, αντίθετα με την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Κύπρο. Η Ελλάδα μετά το πρώτο τρίμηνο του 2012 αντιμετωπίζεται ως μία χώρα που διαφεύγει τον κίνδυνο.

Αν και ποτέ δε μπορεί κανείς να είναι απολύτως σίγουρος, η Ελλάδα φαίνεται να απομακρύνεται από το μάτι του κυκλώνα, οπότε τώρα ίσως είναι ο κατάλληλος χρόνος να διευθετήσει τα πολιτικά και κομματικά ζητήματά της που εκκρεμούν. Αν το ΠΑΣΟΚ είχε δίκιο για τους λόγους που δεν έπρεπε να γίνουν εκλογές πριν τη συμφωνία, άλλο τόσο σήμερα απειλεί στυγνά το εκλογικό σώμα για να το ξαναψηφίσει, γνωρίζοντας ίσως ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος να το επιλέξουν οι ψηφοφόροι.

Όσοι είναι υπερβολικά ανασφαλείς ή εχουν έγκυρα στοιχεία ότι η Ελλάδα όντως κινδυνεύει σε περίπτωση ακυβερνησίας με χρεωκοπία, αντίθετα με τα όσα οι μελέτες δείχνουν, καλά θα κάνουν να ξαναψηφίσουν ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα για να έχουν και τη συνείδησή τους ήσυχη.

Όσοι όμως αντιλαμβάνονται ότι ακόμα και αν εκλεγούν ΠΑΣΟΚ ή ΝΔ και σχηματίσουν κυβέρνηση, η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και η αποφυγή χρεωκοπίας δεν είναι καθόλου δεδομένες, θα πρέπει να βρουν τα κόμματα που πιστεύουν ότι μπορούν να φέρουν στην Ελλάδα την αλλαγή νοοτροπίας και τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται για να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμα την επιβίωσή της. Γιατί τα δύο μεγάλα κόμματα έχουν αποδείξει από τον τρόπο που εφάρμοσαν το μνημόνιο ότι ενδιαφέρονται περισσότερο για την πολιτική τους επιβίωση, παρά για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που μας οδήγησαν εδώ που βρισκόμαστε. Ίσως γιατί αυτοί και μόνο είναι οι κύριοι υπαίτιοι.

Τα εκβιαστικά διλήμματα έχουν λόγο ύπαρξης όταν πίσω από αυτά όντως βρίσκεται η καταστροφή. Τώρα όμως που ο κίνδυνος της καταστροφής έχει περιοριστεί, ήρθε η ώρα για τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν την παράταξη που πιστεύουν ότι εγγυάται το καλύτερο δυνατό για το μέλλον ακόμα και αν μέχρι να καταλήξουμε σε κάποιο τελικό κυβερνητικό σχήμα η ακυβερνησία φέρει κάποια οικονομική αστάθεια. Η οποία, να επαναλάβω, υπήρχε και όσο το ΠΑΣΟΚ βρισκόταν στην κυβέρνηση.

Ο μεγάλος απών από τις εκλογές

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 02/04/2012

Όσο οι εκλογές πλησιάζουν, τόσο φουντώνουν και οι συζητήσεις σχετικά με το ποιός είναι ο κατάλληλος για να έχει αυτή τη φορά την ψήφο μας. Στο παρόν κείμενο επιχειρώ να σκιαγραφήσω τις κύριες τάσεις που υπάρχουν στο σώμα των ψηφοφόρων, το ρόλο που παίζουν οι δημοσκοπήσεις και ποιό είναι το πιθανό αποτέλεσμα με βάση τα σημερινά κομματικά και πολιτικά δεδομένα. Τέλος εξηγώ γιατί αυτό το αποτέλεσμα είναι αναπόφευκτο όσο λείπει ο παράγοντας Χ που θα αλλάξει ριζικά το πολιτικό και εκλογικό τοπίο.

Ποιόν να ψηφίσουμε αυτή τη φορά, λοιπόν; Με δεδομένη την απογοήτευση των ψηφοφόρων από τους πολιτικούς και την αδράνεια του πελατειακού μηχανισμού, υπάρχει μια πολύ μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων που έχει μείνει χωρίς μία επιλογή που να πιστέψει και να θέλει να στηρίξει. Μιλάω για αυτούς που δεν είναι ακόλουθοι κάποιου κόμματος και δε προσεκλύονται από τον λαϊκίστικο και ψηφοθηρικό λόγο των κομμάτων που έχουν ακολουθήσει «αντιμνημονιακές» πολιτικές (Νέα Δημοκρατία, Ανεξάρτητοι Έλληνες, Λαος, Δημοκρατική Αριστερά, Συ.ρι.ζα., ΚΚΕ), έχοντας αντιληφθεί ότι οι δανειακές συμφωνίες ήταν αναπόφευκτες. Την ίδια ώρα, δε φαίνεται να εμπιστεύονται τον Βενιζέλο. Είναι πολιτικός που ακολούθησε μεν την απαραίτητη πολιτική της σύναψης των δανειακών συμβάσεων, αλλά υπάρχει διάχυτη νομίζω η αντίληψη ότι κουβαλάει και αυτός πολλές πολιτικές «αμαρτίες» από το παρελθόν. Το ίδιο με το τωρινό Πασόκ του Βενιζέλου ισχύει και για τα φιλελεύθερα κόμματα της Ντόρας Μπακογιάννη και του Στέφανου Μάνου.

Οι κυρίαρχες τάσεις στο εκλογικό σώμα νομίζω ότι οι περισσότεροι θα συμφωνούσαμε ότι -κατά προσέγγιση σίγουρα- είναι οι εξής: Οι ηλικιωμένοι, οι οποίοι σε μεγάλο ποσοστό έχουν προσωπικές και χρόνιες συμπάθειες προς συγκεκριμένους πολιτικούς και συγκεκριμένες παρατάξεις, τις οποίες παρόλες τις εξελίξεις θα στηρίξουν στις ερχόμενες εκλογές, ακόμα και αν αυτό γίνει για λόγους ...συνήθειας. Οι «αγανακτισμένοι» και οι φορείς συγκεκριμένων ιδεολογιών, οι οποίοι θεωρούν συνήθως ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο μάτι ενός διεθνούς χρηματοπιστωτικού κυκλώνα και ότι η Ελλάδα του πριν δεν υπάρχει λόγος να μεταρρυθμιστεί και στηρίζουν τα κόμματα της αριστεράς και της δεξιάς που έχουν υποσχεθεί να δώσουν τον ανένδοτο αγώνα προς οτιδήποτε προέρχεται από το εξωτερικό. Οι κομματικοί ακόλουθοι, οι οποίοι μαζί με όσους λάβουν ακόμα και αυτή τη φορά υποσχέσεις και εξυπηρετήσεις θα στηρίξουν στις εκλογές ένα από τα δύο «μεγάλα» κόμματα. Τέλος, όλοι οι υπόλοιποι, δηλαδή οι μετριοπαθείς που τα αντιμετωπίζουν όλα με επιφύλαξη και στοχασμό, οι μη ενταγμένοι και απογοητευμένοι από το υπάρχον πολιτικό προσωπικό που το θεωρούν υπαίτιο της σημερινής κατάστασης μαζι και με τους αδιάφορους, οι οποίοι αποτελούν νομίζω το μεγαλύτερο κομμάτι του εκλογικού σώματος.

Στο δρόμο προς τις εκλογές, οι δημοσκοπήσεις φαίνονται να ρυθμίζουν τις πολιτικές εξελίξεις. Όσοι βέβαια έχουν ασχοληθεί με το πως γίνονται οι δημοσκοπήσεις και το κατά πόσο θα μπορούσε το αποτέλεσμα των δημοσκοπήσεων να ανταποκρίνεται σε μια πιθανή εκλογική πραγματικότητα γελάει αυτό τον καιρό πικρά! Οι δημοσκοπήσεις ήταν, είναι και θα είναι μια σφυγμομέτρηση που λειτουργεί πολύ διαφορετικά από τις εκλογές. Ο κόσμος εκδηλώνει με ευκολία και πολλές φορές «ελαφρά τη καρδία» αγανάκτηση, δυσαρέσκεια ή συμπάθεια, απαντώντας απλά σε κάποιες ερωτήσεις στο τηλέφωνο απο την άνετη πολυθρόνα του σπιτιού του. Στις ερχόμενες εκλογές, πέρα από όσους είναι αποφασισμένοι για το τι θα ψηφίσουν, οι υπόλοιποι, θα αφήσουν τους αποφασισμένους να καθορίσουν το αποτέλεσμα με το πρόσχημα της έλλειψης εναλλακτικής πρότασης. Ενώ λοιπόν στις δημοσκοπήσεις τα ποσοστά που καταγράφονται φαίνονται σήμερα μοιρασμένα μεταξύ των παραδοσιακών και των νέων κομματικών σχηματισμών, στις εκλογές που έρχονται οι ηλικιωμένοι και οι υπόλοιποι παραδοσιακοί ακόλουθοι των κομμάτων που θα ψηφίσουν όπως αναμένεται τα παραδοσιακά «μεγάλα» κόμματα και θα τους δώσουν πιθανότατα ένα ποσοστό κοντά στο συνηθισμένο 70-80%. Ο κερδισμένος μάλιστα είναι πολύ πιθανό να συγκεντρώσει και πάνω από το 42% του πολύ μικρού ποσοστού ψηφισάντων και να σχηματίσει κυβέρνηση.

Ο μεγάλος απών από τις εκλογές, λοιπόν, είναι η παράταξη Χ που θα δώσει στους αναποφάσιστους και λοιπούς απογοητευμένους λόγο να ψηφίσουν. Το νέο θα αντιπροσωπεύει μια ορθολογική πρόταση, που αντιλαμβάνεται τα κακώς κείμενα που οδήγησαν την Ελλάδα στο σημερινό σημείο και θα δει ταυτόχρονα την κρίση ως ευκαιρία να μεταρρυθμίσει τον κρατικό μηχανισμό προς το πιο λειτουργικό και πιο αποδοτικό οικονομικά. Θα το διαμορφώνουν κομμάτια του πολιτικού παρελθόντος που έχουν αποδείξει με τη στάση τους πριν και κατά τη διάρκεια της κρίσης ότι έχουν θέση στο μέλλον πλάι σε νέα πρόσωπα με τεχνοκρατικές γνώσεις που θα έρθουν να προσφέρουν. Το μόνο που λείπει είναι η πρωτοβουλία. Είτε γιατί τα πρόσωπα αυτά είναι διάσπαρτα σε διάφορους χώρους και γιατί δυστυχώς δεν υπήρξε η τόλμη για την υπέρβαση, είτε γιατί οι ψηφοφόροι που περιμένουν μια τέτοια πρωτοβουλία δε πίεσαν αρκετά τις εξελίξεις ωστε να είναι αυτή η υπέρβαση αναπόφευκτη.

Έλληνες βουλευτές: Ένα πανάκριβο φετίχ

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 29/03/2012

Όλοι τους ψέγουμε και τους κατηγορούμε εν χορώ. Όλα τα άπλυτά τους έχουν βγει πια στη φόρα και όλοι ξέρουμε ή κάνουμε ασφαλείς εκτιμήσεις για το ποιοί τα έχουν πάρει, πως δουλεύει το πελατειακό σύστημα, ποιά είναι η σχέση τους με τα μεγάλα συμφέροντα, τις μίζες, τις συντεχνίες και γενικότερα ποιές συμπεριφορές προκάλεσαν τα γνωστά αποτελέσματα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ευτυχώς, πολλοί απο μας αντιληφθήκαμε τις δικές μας ευθύνες, τη δική μας συνυπαιτιότητα δηλαδή όταν τους στέλναμε στη βουλή τόσα χρόνια για μη πολιτικούς λόγους.

Τα δυό τελευταία χρόνια προετοιμάζαμε (;;;) την αντίδρασή μας για όλα αυτά. Ατάκες του τύπου ‘μαύρο στους μαυρογιαλούρους’, ‘έξω απ’τη βουλή’, ‘η εξουσία πίσω στο λαό’, ‘προδότες’, ‘γουδιά’, ‘κρεμάλες’, ‘ελικόπτερα’, ‘αεροπλάνα και βαπόρια’ και δε ξέρω εγώ τι άλλο κατέγραφαν τη λαϊκή οργή… Ετοιμαζόμασταν είτε να μπούμε στη βουλή και να κάνουμε επανάσταση (κάτι που προφανώς δεν έγινε, γιατί φυσικά κανένας δε κάθισε να σκεφτεί με ποιούς θα αντικαταστήσει τους υπάρχοντες και ποιό θα είναι το διακύβευμα), είτε περιμέναμε τις εκλογές … «για να τους δείξουμε εμείς!»

Φυσικά, όπως εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς, όλα αυτά, δυο χρόνια τώρα, λειτουργούσαν αποκλειστικά και μόνο ως ξέσπασμα για όσα γίνονται και σε καμμία περίπτωση δεν υπήρξε κάποια ουσιαστική πρόταση αλλαγής και ανανέωσης του πολιτικού προσωπικού και των κομμάτων. Οι όσες αλλαγές έχουν γίνει είναι αποτέλεσμα αναμασήματος των ίδιων και των ίδιων που όχι μόνο τόσα χρόνια λειτουργούσαν με τις πρακτικές που μας έφεραν εδώ που μας έφεραν, αλλά συνεχίζουν να το κάνουν. Καμμία νέα πρωτοβουλία και κανένα νέο πρόσωπο δεν αναδείχθηκε τα δυο αυτά χρόνια. Γιατί οι Έλληνες θέλαμε να ξεσπάσουμε και όχι να αλλάξουμε. Γιατί ως μοιρολάτρες και αντιλαμβανόμενοι την υπαιτιότητά μας βρίσαμε τους αντιπροσώπους μας και αποδεχθήκαμε ότι … «αυτοί είναι τι να κάνουμε».

Οι πολιτικοί είχαν πάντα τον εύκολο δρόμο του λαϊκισμού για να αποφύγουν τις πραγματικά επίπονες αλλαγές –οι οποίες ξέρουμε πολύ καλά όλοι ποιές είναι- και να παραμείνουν έστω και σε ένα μικρό ποσοστό δημοφιλείς. Φυσικα οι επίπονες αλλαγές δεν είχαν να κάνουν με τις περικοπές και τα χαράτσια που επέβαλαν. Άλλωστε και αυτά συνέβαλαν στο να μη προχωρήσουν οι πραγματικά επίπονες αλλαγές. Εκείνες που θα επηρεάσουν και τους ίδιους. Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής (με το στρίμωγμα και αυτών που τους χρηματοδοτούν δηλαδή), μείωση των εξοπλπιστικών δαπανών, η ουσιαστική φορολόγηση της εκκλησίας, η άρση της βουλευτικής ασυλίας, η μείωση των βουλευτικών αποζημιώσεων και η καταπολέμηση του καταστροφικού έργου των συντεχνιών που τους στήριζαν πολιτικά. Είναι ξεκάθαρο ότι τα κατάφεραν. Περνώντας ένα πολύ σύνθετο δημοσιονομικό και χρηματοπιστωτικό πρόβλημα από το χωνί του λαϊκισμού και των ΜΜΕ (συμπεριλαμβανομένων των περισσοτέρων ανεκδιήγητων νέων ηλεκτρονικών ΜΜΕ), μετέφεραν το πρόβλημα σε εχθρούς από το εξωτερικό που μας εκβιάζουν και διαφύλαξαν ως κόρη οφθαλμού το σύστημα που τους εξέθρεφε πολιτικά.

Ενώ λοιπόν θα έπρεπε να ασχολούμαστε με το κατά πόσο έχουν μεταρρυθμίσει μακροπρόθεσμα την προβληματική οικονομία μας, αυτοί έχουν ρίξει τις ευθύνες αλλού και αφού έχουν κάνει τον κόσμο να αποδεχθεί έτσι τη συνεχή μείωση μισθών και συντάξεων, γύρισαν την κουβέντα αλλού.

Πλέον, πολύ περίτεχνα και με τη στήριξη όλων των μέσων ενημέρωσης, πήγαν το παιχνίδι και πάλι στο λαϊκισμό. Μεταναστευτικό, εγκληματικότητα, προβλήματα του νοικοκυριού. Εύκολοι τομείς για να διαγείρουν το κοινό αίσθημα και να πολιτικοποιήσουν τη μάχη συσπειρώνοντας τους πρώην απογοητευμένους ψηφοφόρους τους και να καταλήξουμε σίγουρα να δούμε προεκλογικές σκηνές με σημαιάκια και επευφημίες στις μεγάλες πλατείες.

Για τα πραγματικά προβλήματα και το πότε και από ποιόν θα λυθούν, ας κάνουμε εκλογές και …έχει ο θεός!

Πως γίναμε έτσι;

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 07/03/2012

Όλοι πάντα θελγόμασταν από την ιδέα του να βρίσουμε κάποιον που μας ενοχλεί, να πετάξουμε ένα αυγό σε κάποιον που αντιπαθούμε, ένα γιαούρτι σε κάποιον που δε μπορούμε να τιμωρήσουμε με άλλο τρόπο. Είναι φυσιολογικό αυτό να περιοριζόταν στον κόσμο της φαντασίας των περισσοτέρων, γιατί σε μια εποχή που η νομιμότητα υποτίθεται ότι τηρούταν απαρέγκλιτα, ο πολιτισμός επικρατούσε περιχαρακώνοντας τις θετικές ή αρνητικές αντιδράσεις του κοινού στα επίπεδα μιας κοινά αποδεκτής λογικής.

Ο κόσμος της λογικής λέει ότι τους πολιτικούς τους επιδοκιμάζουμε ή τους αποδοκιμάζουμε με την ψήφο μας. Απο εκεί και πέρα ότι κάνουμε τη δεδομένη χρονική περίοδο είναι εκτός λογικής, γιατί δεν έχουμε τα μέσα να κρίνουμε ορθά την κατάσταση. Ούτε δημοψήφισμα δε μπορεί να γίνει, όπως το ίδιο το ελληνικό σύνταγμα «ξεκαθαρίζει». Για σύνθετα δημοσιονομικά ζητήματα όπως αυτό που διανύουμε, οι πολίτες δε θεωρούνται ικανοί να εκτιμήσουν σωστά την κατάσταση και γι’αυτό, σύμφωνα με το πνέυμα του συντάγματος πάντα, αποφέυγεται η συμμετοχή τους στις εξελίξεις μέχρι να βρεθεί λύση ωστε να ξαναγίνουν εκλογές. Οι εκλογές πρέπει να γίνονται εν μέσω νηνεμίας και όχι κατα τη διάρκεια μιας τέτοιου είδους αναταραχή, διότι δε θεωρείται ψύχραιμη η κρίση του ψηφοφόρου. Η λογική και ο πολιτισμός επιτάσσουν υπομονή και αναμονή για τις εξελίξεις που οι υπάρχοντες πολιτικοί θα προκαλέσουν και η έκφραση άποψης όταν θα είναι δυνατό να γίνουν εκλογές.

Ταυτόχρόνα, τους διάφορους καλλιτέχνες τους επιδοκιμάζουμε ή τους αποδοκιμάζουμε είτε με το να αγοράσουμε ή να εισπράξουμε με κάποιο άλλο τρόπο το έργο τους είτε απλά με το να μη τους επιλέξουμε. Συνήθως αντιμετωπίζαμε τα πρόσωπα που δεν εγκρίναμε ή δε συμπαθούσαμε μεπεριφρόνηση. Ο Νταλάρας, πέραν του μεγαλειώδους καλλιτεχνικού του έργου, είχε και αρκετές αντιπάθειες από μία μερίδα του κοινού. Το ότι εκφράστηκε όμως πλέον με τον τρόπο αυτό η αντιπάθεια ορισμένων απέναντί του είναι δείγμα της υποβάθμισης του πολιτισμού μας. Και εκεί δυστυχώς αντί να καταγράψει η Moody’s ή η Standard and Poor’s την υποβάθμιση, αυτή καταγράφεται στη συνείδηση των υπόλοιπων λαών.

Οι οικονομικές δυσχέρειες που η κρίση έφερε έδειξαν  λοιπόν πόσο λεπτής υφής ήταν το πολιτισμικό βέλο που φορούσαμε. Στην πρώτη δυσκολία γινόμαστε πρωτόγονοι. Βρίσκουμε εχθρούς και δε ξεχωρίζουμε τα μέσα που θα εναντιωθούμε. Δε λέω ότι όλοι είναι με ένα αυγό στο χέρι. Αλλά το ‘καλά τους κάνουν μωρέ’ που εμφανίζεται μέσα μας κάθε φορά που βλέπουμε και ακούμε για σχετικές ενέργειες κατά πολιτικών και λοιπών δημοσίων προσώπων και η μη εναντίωσή μας σε αυτές τις ενέργειες μας φέρνουν πολύ κοντά στο Αφγανιστάν που όταν ένα παιδάκι κλέψει του σπάνε το χέρι για τιμωρία. Δε θα κρίνω πόσο δίκαιη ή αδική είναι η πράξη της αυτοδικίας. Απλά θα υπενθυμίσω σε όσους διαβάζουν αυτό το κείμενο ότι κάποτε αυτά τα παρακολουθούσαμε με αποστροφή. Τα λέγαμε τριτοκοσμικά. Δε λέω ότι η παρούσα κρίση οικονομικά και πολιτικά δε μας έχει φέρει σε τριτοκοσμική κατάσταση. Αυτό όμως που ήταν ανεκτίμητης αξίας και το ξεπουλήσαμε για ψίχουλα ήταν ο πολιτισμός μας. Το αφήσαμε να συμπαρασυρθεί στο βόθρο μαζί με τα οικονομικά και τους πολιτικούς που είτε δε ξέρουν είτε δε θέλουν να προστατεύσουν τη χώρα.

Κάθε φορά που ο Νταλάρας τρώει γιαούρτι και δεν εκνευριζόμαστε γινόμαστε συμμέτοχοι στο πέταγμα του γιαουρτιού. Αύριο ίσως έιμαστε εμείς που θα το πετάξουμε. Ίσως το δικό μας παιδί θα έχει πάρει την ανάλογη κουλτούρα στο σπίτι ώστε να πάει να μουτζώσει τους πολιτικούς στην παρέλαση. Να υποβαθμίσει την κουλτούρα του και την περηφάνεια του. Γιατί εκείνη την ώρα δε διακυβεύεται η μοίρα της πολιτικής και των προσώπων της. Διακυβεύεται ο πολιτισμός μας. Στο όνομα της αγανάκτισης θυσιάσαμε τα πάντα. Έχοντας δώσει έτσι το βήμα και τη δημοσκοπική πλειοψηφία σε αυτούς που ικανοποιούν πιο πολύ την αγανάκτισή μας και όχι σε αυτούς που μπορούν να διαφυλάξουν τα συμφέροντά μας κάτω από τις παρούσες συνθήκες.

Όσο βρίσκομαι στο εξωτερικό, ντρέπομαι όταν εξηγώ σε ανθρώπους από όλο τον κόσμο γιατί στην Ελλάδα έχουμε γίνει τόσο βίαιοι. Δεν είναι γιατί δε καταλαβαίνουν. Και αυτοί άνθρωποι είναι και πάντα δικαιολογούν την οργή μας, τη βρίσκουν απόλυτα φυσιολογική με βάση τα όσα έχουν γίνει. Κανένας όμως δεν εκτιμάει το ότι γίναμε βίαιοι εξαιτίας της και ειδικά όταν η βία δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο σκοπό όπως στις Αραβικές χώρες όπου υπήρχε λαϊκή θέληση να αλλάξει το πολίτευμα. Εμείς στα δύσκολα λακίσαμε. Εγκαταλείψαμε το club των πολιτισμένων και αφήνουμε τα αγριότερα έντικτά μας να διαμορφώνουν την κουλτούρα μας.

Ευρώ: Η χημειοθεραπεία της οικονομίας μας

Aρχική δημοσίευση: www.enallaxnews.gr 13/02/2012

Είναι πάρα πολλοί οι άνθρωποι που κάθε μέρα αγανακτούν με το ‘μαρτύριο της σταγόνας,’ την διαδικασία δηλαδή των δόσεων της τρόικας που συνοδεύονται κάθε φορά με όλο και πιο επαχθή μέτρα, εφόσον οι εκπρόσωποί της συνειδητοποιούν ότι …τα προηγούμενα δεν εφαρμόστηκαν ποτέ από την κυβέρνηση με τον τρόπο που είχε συμφωνηθεί. Όλο αυτό έχει κουράσει ψυχολογικά πολύ τον ελληνικό λαό. Αυτό είναι λογικό για δυο λόγους. Πρώτον, οι Έλληνες δεν έχουν ξαναζήσει τόσο εφιαλτική κατάσταση από το 1950 και έπειτα, ενώ ταυτόχρονα είναι λογικό οτιδήποτε συμβαίνει και σηματοδοτεί την εξαθλίωση του βιοτικού μας επιπέδου, όπως το μνημόνιο που υπερψηφίστηκε χθες, να εκλαμβάνεται πολύ αρνητικά και με έντονες αντιδράσεις.

Όλοι ξέρουμε ότι για να απαλλαγούμε από το μαρτύριο της σταγόνας και την εμπλοκή ξένων παραγόντων στα του οίκου μας, η λύση αφού δε μπορούμε να εφαρμόσουμε τα συμφωνηθέντα είναι μία. Χρεωκοπία και επιστροφή στη δραχμή. Όλο και περισσότεροι Έλληνες, παρόλο που δεν γνωρίζουν αν θα ήταν καλύτερα με τη δραχμή ή όχι, επιθυμούν την επιστροφή σε αυτήν, αναγάγοντας την σε ...σύμβολο ελευθερίας.

Μέχρι σήμερα όμως, δεν έχει εμφανιστεί ούτε μία εμπεριστατωμένη μελέτη ή επιστημονικά συνεπής πρόταση που να εξηγεί ποιό θα ήταν το πλάνο που θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε σε περίπτωση χρεωκοπίας και επιστροφής στη δραχμή. Αυτό είναι λογικό, διότι κανένας οικονομικός επιστήμονας ή οικονομολόγος που βλέπει τα πράγματα με βάση τη λογική και σέβεται τον εαυτό του δε θα μπορούσε να βρει κάτι θετικό στην επιστροφή μας σε μια κατά πολύ υποτιμημένη έναντι του ευρώ δραχμή.

Στο παρόν κείμενο θα επιχειρήσω να κάνω μια σύνοψη των απόψεων διαφόρων οικονομολόγων των οποίων οι απόψεις συμπίπτουν στο γιατί η επιστροφή στη δραχμή είναι ακόμα χειρότερο σενάριο και από τη λιτότητα που το νέο μνημονίο θα φέρει αν και πάλι δεν εφαρμοστεί σωστά (γιατί αν εφαρμοστεί σωστά μπορεί να μεταρρυθμίσει και να θεραπεύσει πολλά καρκινώματα της οικονομίας μας).

Κατ’αρχήν να πούμε ότι η λογική σειρά της οικονομικής κατρακύλας είναι η εξής: Μεγάλα ελλείματα για χρόνια + αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο(έχουν δηλαδή πολύ περισσότερες-ακριβότερες εισαγωγές (αγορές) από εξαγωγές (πωλήσεις)) = αύξηση χρέους + μειώση της πιστοληπτική ικανότητας (ακόμα ακριβότερα επιτόκια δανεισμού).Αυτή η πτώση, μοιραία, σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας, σε όλες τις αντίστοιχες περιπτώσεις, αντικατοπτριζόταν στην πτώση της ισοτιμίας του νομίσματος των χωρών με αντίστοιχα προβλήματα. Η πτώση της ισοτιμίας του νομίσματος είναι που διογκώνει τρομακτικάτην ύφεση. Η μόνη εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα, που είναι και η συνταγή που παλιότερα πρότεινε και το ίδιο το ΔΝΤ σε χώρες με τέτοια προβλήματα, έχει να κάνει με το θέμα του εμπορικού ισοζυγίου. Συγκεκριμένα, μια χώρα που εξάγει σε χώρες με ακριβότερο νόμισμα και εισάγει από χώρες με φθηνότερο νόμισμα, επωφελείται από τις πωλήσεις στο ακριβότερο νόμισμα με την πτώση της ισοτιμίας.

Αυτό όμως μπορεί να ισχύει σε χώρες που παρόλη τη συρρίκνωση της οικονομίας τους, τηρούν αυτή την προϋπόθεση-διέξοδο για την κρίση. Βέβαια, υπάρχουν πολλοί σύγχρονοι οικονομολόγοι που αμφισβητούν ακόμα και αυτή την περίπτωση, τονίζοντας ότι μια οικονομία της οποίας το νόμισμα θα υποτιμηθεί, δε μπορεί να ισοσκελίσει την ύφεση με τα πιθανά έσοδα από τις εξαγωγές=πωλήσεις, εκτός άμα εξάγει σε ρυθμούς …Κίνας!

Ο μόνος λόγος λοιπόν για τον οποίο η Ελλάδα θα επιθυμούσε να επιστρέψει στη δραχμή, θα ήταν άμα εξήγαγε σε χώρες με ακριβότερο νόμισμα ποσότητες μεγαλύτερες και ακριβότερες από τις εισαγωγές-αγορές. Από τη στιγμή όμως που το 65% των συναλλαγών μας είναι με την ΕΕ, με το μεγαλύτερο ποσοστό αυτού του ποσοστού να είναι οι εισαγωγές και όχι οι εξαγωγές, μία επιστροφή σε μια υποτιμημένη δραχμή, πέρα από όλα τα άλλα προβλήματα θα οδηγούσε στο να καταστραφούμε ολοσχερώς και μη αναστρέψιμα αφού θα αγοράζουμε ακόμα ακριβότερα και το ισοζύγιο θα πέσει σε σκοτεινά βάθη! Τότε θα καταλαβαίναμε ότι η πτώση των κατώτατων μισθών που το μνημόνιο οδηγεί είναι μία πολύ υποφερτή κατάσταση μπροστά στην πραγματική, κυριολεκτική πείνα. Η μόνη λύση να ανακάμαμψουμε σε εκείνη την περίπτωση θα ήταν να φύγουμε όλοι από τις πόλεις και να πάμε στην επαρχία να παράγουμε αγαθά που θα αυξήσουν τις εξαγωγές μας για να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση. Αυτό κάνει σήμερα η Αργεντινή και ανακάμπτει, όμως εκεί, ούτως ή άλλως ο πληθυσμός δεν ήταν ποτέ τόσο αστικοποιημένος όσο είναι ο ελληνικός που και να θέλει, δε μπορεί να επιστρέψει εύκολα πλεόν στην πρωτογενή παραγωγή!

Ως εκ τούτου, η παραμονή μας εντός του ισχυρού ευρώ λειτουργεί σαν επιβραδυντής πολυτελείας στην ελεύθερη πτώση μας. Είναι πολύ δύσκολο, αλλά πρέπει να είμαστε χαρούμενοι κάθε φορά που παρόλα τα μέτρα παραμένουμε σε αυτό, σκεπτόμενοι πόσο χειρότερα θα ήμασταν αποδεδειγμένα με τη δραχμή. Η συλλογική μας οργή πρέπει πλέον να μεταφερθεί ως πίεση στους πολιτικούς, να εφαρμόσουν δίκαια και σωστά αυτά που λέει το μνημόνιο.Άμα το κάνουν δε θα ξαναπεράσουμε αυτό το μαρτύριο ποτέ ξανά! Άν όχι σίγουρα θα το ξαναπεράσουμε. Από αυτό και μόνο εξαρτάται το αν και το πότε θα επανακάμψουμε.